ေက်ာ္ခ| အဂၤါေန႔၊ ဇူလုိင္လ ၀၅ ရက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ၁၈ နာရီ ၄၅ မိနစ္
ခ်င္းမိုင္ (မဇၥ်ိမ) ။ ။ ထိုင္းႏိုင္ငံထုတ္ အခ်ဳိမႈန္႔မ်ားအား အာဏာပိုင္မ်ားက လမ္းခရီးတေလွ်ာက္ တင္းက်ပ္စြာ ဖမ္းဆီးေနေၾကာင္း ျမဝတီ-ေမာ္လၿမိဳင္-ရန္ကုန္ လမ္းေၾကာင္း၌ ေျပးဆြဲေနသည့္ ကားသမားမ်ားႏွင့္ ကုန္သည္မ်ား အဆိုအရ သိရသည္။
ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ မဲေဆာက္-ျမဝတီမွတဆင့္ ရန္ကုန္၊ ေမာ္လၿမိဳင္ႏွင့္ အျခားၿမိဳ႕မ်ားထံ တရားမဝင္ တင္သြင္းေနသည့္ အခ်ဳိမႈန္႔မ်ားအား က်ဳိက္ထိုၿမိဳ႕နယ္ ရန္ကုန္လမ္းေၾကာင္းရွိ မုပၸလင္ဂိတ္ႏွင့္ သထံုၿမိဳ႕ ေမာ္လၿမိဳင္လမ္းေၾကာင္းရွိ ၿမိဳ႕အဝင္ဂိတ္မ်ား၌ စစ္တပ္က ဦးစီးဦးေဆာင္ျပဳကာ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ လဝက ႏွင့္ ရဲမ်ားက ပူးေပါင္းအဖဲြ႔မ်ားက ဝုိင္းဝန္းဖမ္းဆီးေနျခင္း ျဖစ္သည္။
“လူမ်ားမ်ားပါတဲ့ ကားေတြမွာပါတဲ့ ပစၥည္းေတြဆိုရင္ ေငြေပးၿပီး ျပန္ညွိယူလို႔ရတယ္။ တခ်ဳိ႕ကားေတြက်လည္း စင္းလံုး ဆြဲခ်ထားလိုက္တာ။ က်ေနာ္တို႔ကားဆုိရင္ သထံုအဝင္ဂိတ္မွာ အရပ္ဝတ္ေတြနဲ႔ တားၿပီး ဆြဲသြားတာ သိန္း ၈ဝ ေက်ာ္ဖိုးေလာက္ ပါသြားတယ္” ဟု ျမဝတီ-ေမာ္လၿမိဳင္လမ္းေၾကာင္း ေျပးဆြဲသည့္ ကားသမားတဦးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
တဆြဲတပိုး ကုန္သည္မ်ား၊ ကုန္သည္လတ္မ်ား အမ်ားဆံုး အဖမ္းခံၾကရေသာ္လည္း အေရွ႕ေတာင္တိုင္း ရပခ စစ္ဌာနခ်ဳပ္ လက္မွတ္ျဖင့္ ဆယ္ဘီးကားမ်ားႏွင့္ သယ္ယူလာသည့္ ကုန္သည္မ်ားကိုမူ မဖမ္းဆီးဟု ကားသမားမ်ားက ေျပာၾကသည္။ ဖမ္းဆီးလာသည္မွာ တပတ္ေက်ာ္ခဲ့ၿပီဟု ဆိုၾကၿပီး၊ ဟိုင္းလတ္ကားငယ္မ်ားျဖင့္ ကုန္ပစၥည္း သယ္ယူသူအခ်ဳိ႕ ကားအစီးလိုက္ အဖမ္းခံရသည္ဟု ဆိုသည္။
ယင္းကားမ်ားသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံမွလာေသာ ဆိုင္ကယ္ႏွင့္ ကား အပိုပစၥည္းမ်ား အပါအဝင္ အခ်ဳိမႈန္႔၊ ဘီယာ၊ Sprite ၊ ကၽြဲ႐ုိင္း၊ ကိုကာကိုလာ၊ ငံျပာရည္၊ အဝတ္အထည္၊ ႏို႔ပုလင္း စသည့္ ေမွာင္ခိုပစၥည္းမ်ား သယ္ေဆာင္ေၾကာင္း ျမဝတီ-ရန္ကုန္ ယာဥ္လက္မွတ္ အေရာင္းဝန္ထမ္း တဦးထံမွ သိရသည္။
ျမဝတီ-ရန္ကုန္ လမ္းေၾကာင္းတြင္ ဘားအံခ႐ိုင္ ေကာ့ကရိတ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ရန္ကုန္အၾကား အခ်ိန္မေရြး သြားလာႏိုင္ေသာ္လည္း ေကာ့ကရိတ္မွ ျမဝတီၿမိဳ႕သို႔မူ ေဒါနေတာင္တန္း ေတာင္ေပၚလမ္းမွာ က်ဥ္းေျမာင္းသျဖင့္ အဆင္းအတက္ ၂ ရက္ ခြဲထားသည္။ ထို႔အျပင္ မိုးကာလျဖစ္သျဖင့္ ေတာင္ၿပိဳမႈမ်ား မၾကာခဏ ျဖစ္ရာ လမ္းခရီး ၾကန္႔ၾကာမႈမ်ား ရွိေနသည္။ ထို႔အတူ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မ်ားက တခါတရံ တားဆီးကာ ေငြေကာက္ခံမႈမ်ားပင္ ၾကံဳရတတ္သည္။
ျမဝတီလမ္းေၾကာင္းမွ တင္သြင္းသည့္ ကုန္ပစၥည္းမ်ားအား ကုန္ကားႀကီးမ်ားျဖင့္ သယ္ယူရာတြင္ တိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္သို႔ နားလည္မႈျဖင့္ က်ပ္သိန္း တေထာင္ဖိုး သယ္ယူပါက က်ပ္သိန္း ၃ဝ ခန္႔ ေပးသြင္းရသည္ဟု ယင္းလမ္းေၾကာင္းမွ တဆင့္ ကုန္တင္သြင္းသူ ရန္ကုန္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တဦးက ေျပာသည္။
“ကုန္သည္အေသးေတြကေတာ့ လြတ္ရင္ သယ္တယ္၊ ေတြ႔ရင္ ေပးတယ္။ ဒီသေဘာနဲ႔ သယ္ေနၾကတာကိုးဗ်၊ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့။ လမ္းေၾကာင္း တခါထဲရွင္းရတာ။ မတူဘူးေလ။ က်ေနာ္တို႔ေတာင္ တခါတေလ ေနျပည္ေတာ္ စီမံခ်က္ဆိုၿပီး ဆြဲထားတာေတြ ရွိလို႔ တပ္က တာဝန္ရွိသူေတြဆီ ကိုယ္တိုင္ သြားညွိယူရတာ ရွိပါတယ္။ ပစၥည္းေတာ့ ျပန္ရတာေပါ့ဗ်ာ” ဟု သူက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္မွစ၍ အေၾကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ပိတ္ပင္ထားသည့္ အခ်ဳိမႈန္႔၊ စည္သြတ္ဘူး၊ ဘီစကြတ္၊ သစ္သီး၊ အရက္၊ ဘီယာ၊ အခ်ဳိရည္မ်ဳိးစံု၊ စီးကရက္နဲ႔ ပီေကကုန္စည္မ်ားအား တရားဝင္ျပန္လည္ တင္သြင္းခြင့္ ျပဳမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ကုန္သည္မ်ားႏွင့္ စက္မႈလက္မႈ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းမွ တာဝန္ရွိသူတဦးကို ကိုးကား၍ ဇူလုိင္ ၃ ရက္တြင္ Eleven Media Group အြန္လိုင္း စာမ်က္ႏွာတြင္ ေဖၚျပထားသည္။
“အခ်ဳိမႈန္႔၊ စည္သြတ္ဘူး၊ ဘီစကြတ္၊ သစ္သီး၊ အရက္၊ ဘီယာ၊ အခ်ဳိရည္မ်ဳိးစံု၊ စီးကရက္နဲ႔ ပီေက လို အစားအေသာက္ ကုန္စည္ စုစု ေပါင္း ၁၄မ်ဳိး၊ ၁၅ မ်ဳိးေလာက္ကို တရားဝင္တင္သြင္းခြင့္ျပဳဖို႔ ဆံုးျဖတ္ ထားတာရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ အရက္နဲ႔စီးကရက္ကေတာ့ ပါခ်င္လည္းပါမယ္ေနာက္မွ ျဖစ္ရင္လည္းျဖစ္မယ္။ အခ်ဳိမႈန္႔နဲ႔ စားေသာက္ကုန္ေတြ ကေတာ့ တင္သြင္းခြင့္ေပးမွာေပါ့။ ကိတ္မုန္႔လည္း တင္သြင္းေပးမယ့္ အထဲ မွာပါတယ္” ဟု အမည္မေဖာ္လိုေသာ တာဝန္ရွိသူကို ကိုးကား၍ ဂ်ာနယ္က ေရးသားထားသည္။
အေရးပါေသာ ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး လမ္းေၾကာင္းတခုျဖစ္သည့္ မဲေဆာက္-ျမဝတီ ခ်စ္ၾကည္ေရး တံတားဂိတ္ကို ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားက ၂ဝ၁ဝ ဇူလိုင္တြင္ ပိတ္ခဲ့ေသာ္လည္း ေသာင္းရင္းျမစ္ေၾကာင္းေဘး ကူးတို႔ဂိတ္မ်ားမွ သယ္ယူမႈမ်ား ရွိေနခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ တပိုင္တႏိုင္သယ္ယူသည့္ ကုန္သည္မ်ားကိုသာ တင္းက်ပ္စြာ ဖမ္းဆီးေနေသာ္လည္း ကုန္သည္ၾကီးမ်ားကို မဖမ္းဆီးဘဲ လႊတ္ေပးေနသည့္အေပၚ ကုန္သည္ငယ္မ်ားက မေက်နပ္ၾကေပ။ မွ်တင္ေသာ္လည္း ျမတ္အိေျႏၵ၊ ေနာ္တယာ၊ ျပည့္အားမာန္၊ စစ္ေသြး၊ ေနလမင္း၊ ထို႔ေကာ္ကိုး စသည့္ ခရီးသည္တင္ ကားမ်ားမွာ ေမွာင္ခိုကုန္ပစၥည္း သီးသန္႔ သယ္ေဆာင္ေနသည္ဟု ဆိုသည္။
၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္တြင္ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ျမဝတီ-မဲေဆာက္ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးမွ ကုန္သြယ္မႈ ပမာဏ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၇၂၄ သန္းရရႇိခဲ့ၿပီး၊ ၂ဝဝ၈ ခုႏႇစ္ အလားတူ ကာလထက္ ၂၇ ရာခိုင္ႏႈန္း တိုးတက္ခဲ့ေၾကာင္း တရားဝင္ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရ သိရသလို ယင္းလမ္းေၾကာင္း ျပန္ပြင့္ႏိုင္ရန္အတြက္ ထိုင္းက ႀကိဳးပမ္းေနသည္။
ခ်င္းမိုင္ (မဇၥ်ိမ) ။ ။ ထိုင္းႏိုင္ငံထုတ္ အခ်ဳိမႈန္႔မ်ားအား အာဏာပိုင္မ်ားက လမ္းခရီးတေလွ်ာက္ တင္းက်ပ္စြာ ဖမ္းဆီးေနေၾကာင္း ျမဝတီ-ေမာ္လၿမိဳင္-ရန္ကုန္ လမ္းေၾကာင္း၌ ေျပးဆြဲေနသည့္ ကားသမားမ်ားႏွင့္ ကုန္သည္မ်ား အဆိုအရ သိရသည္။
ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ မဲေဆာက္-ျမဝတီမွတဆင့္ ရန္ကုန္၊ ေမာ္လၿမိဳင္ႏွင့္ အျခားၿမိဳ႕မ်ားထံ တရားမဝင္ တင္သြင္းေနသည့္ အခ်ဳိမႈန္႔မ်ားအား က်ဳိက္ထိုၿမိဳ႕နယ္ ရန္ကုန္လမ္းေၾကာင္းရွိ မုပၸလင္ဂိတ္ႏွင့္ သထံုၿမိဳ႕ ေမာ္လၿမိဳင္လမ္းေၾကာင္းရွိ ၿမိဳ႕အဝင္ဂိတ္မ်ား၌ စစ္တပ္က ဦးစီးဦးေဆာင္ျပဳကာ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ လဝက ႏွင့္ ရဲမ်ားက ပူးေပါင္းအဖဲြ႔မ်ားက ဝုိင္းဝန္းဖမ္းဆီးေနျခင္း ျဖစ္သည္။
“လူမ်ားမ်ားပါတဲ့ ကားေတြမွာပါတဲ့ ပစၥည္းေတြဆိုရင္ ေငြေပးၿပီး ျပန္ညွိယူလို႔ရတယ္။ တခ်ဳိ႕ကားေတြက်လည္း စင္းလံုး ဆြဲခ်ထားလိုက္တာ။ က်ေနာ္တို႔ကားဆုိရင္ သထံုအဝင္ဂိတ္မွာ အရပ္ဝတ္ေတြနဲ႔ တားၿပီး ဆြဲသြားတာ သိန္း ၈ဝ ေက်ာ္ဖိုးေလာက္ ပါသြားတယ္” ဟု ျမဝတီ-ေမာ္လၿမိဳင္လမ္းေၾကာင္း ေျပးဆြဲသည့္ ကားသမားတဦးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
တဆြဲတပိုး ကုန္သည္မ်ား၊ ကုန္သည္လတ္မ်ား အမ်ားဆံုး အဖမ္းခံၾကရေသာ္လည္း အေရွ႕ေတာင္တိုင္း ရပခ စစ္ဌာနခ်ဳပ္ လက္မွတ္ျဖင့္ ဆယ္ဘီးကားမ်ားႏွင့္ သယ္ယူလာသည့္ ကုန္သည္မ်ားကိုမူ မဖမ္းဆီးဟု ကားသမားမ်ားက ေျပာၾကသည္။ ဖမ္းဆီးလာသည္မွာ တပတ္ေက်ာ္ခဲ့ၿပီဟု ဆိုၾကၿပီး၊ ဟိုင္းလတ္ကားငယ္မ်ားျဖင့္ ကုန္ပစၥည္း သယ္ယူသူအခ်ဳိ႕ ကားအစီးလိုက္ အဖမ္းခံရသည္ဟု ဆိုသည္။
ယင္းကားမ်ားသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံမွလာေသာ ဆိုင္ကယ္ႏွင့္ ကား အပိုပစၥည္းမ်ား အပါအဝင္ အခ်ဳိမႈန္႔၊ ဘီယာ၊ Sprite ၊ ကၽြဲ႐ုိင္း၊ ကိုကာကိုလာ၊ ငံျပာရည္၊ အဝတ္အထည္၊ ႏို႔ပုလင္း စသည့္ ေမွာင္ခိုပစၥည္းမ်ား သယ္ေဆာင္ေၾကာင္း ျမဝတီ-ရန္ကုန္ ယာဥ္လက္မွတ္ အေရာင္းဝန္ထမ္း တဦးထံမွ သိရသည္။
ျမဝတီ-ရန္ကုန္ လမ္းေၾကာင္းတြင္ ဘားအံခ႐ိုင္ ေကာ့ကရိတ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ရန္ကုန္အၾကား အခ်ိန္မေရြး သြားလာႏိုင္ေသာ္လည္း ေကာ့ကရိတ္မွ ျမဝတီၿမိဳ႕သို႔မူ ေဒါနေတာင္တန္း ေတာင္ေပၚလမ္းမွာ က်ဥ္းေျမာင္းသျဖင့္ အဆင္းအတက္ ၂ ရက္ ခြဲထားသည္။ ထို႔အျပင္ မိုးကာလျဖစ္သျဖင့္ ေတာင္ၿပိဳမႈမ်ား မၾကာခဏ ျဖစ္ရာ လမ္းခရီး ၾကန္႔ၾကာမႈမ်ား ရွိေနသည္။ ထို႔အတူ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မ်ားက တခါတရံ တားဆီးကာ ေငြေကာက္ခံမႈမ်ားပင္ ၾကံဳရတတ္သည္။
ျမဝတီလမ္းေၾကာင္းမွ တင္သြင္းသည့္ ကုန္ပစၥည္းမ်ားအား ကုန္ကားႀကီးမ်ားျဖင့္ သယ္ယူရာတြင္ တိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္သို႔ နားလည္မႈျဖင့္ က်ပ္သိန္း တေထာင္ဖိုး သယ္ယူပါက က်ပ္သိန္း ၃ဝ ခန္႔ ေပးသြင္းရသည္ဟု ယင္းလမ္းေၾကာင္းမွ တဆင့္ ကုန္တင္သြင္းသူ ရန္ကုန္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တဦးက ေျပာသည္။
“ကုန္သည္အေသးေတြကေတာ့ လြတ္ရင္ သယ္တယ္၊ ေတြ႔ရင္ ေပးတယ္။ ဒီသေဘာနဲ႔ သယ္ေနၾကတာကိုးဗ်၊ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့။ လမ္းေၾကာင္း တခါထဲရွင္းရတာ။ မတူဘူးေလ။ က်ေနာ္တို႔ေတာင္ တခါတေလ ေနျပည္ေတာ္ စီမံခ်က္ဆိုၿပီး ဆြဲထားတာေတြ ရွိလို႔ တပ္က တာဝန္ရွိသူေတြဆီ ကိုယ္တိုင္ သြားညွိယူရတာ ရွိပါတယ္။ ပစၥည္းေတာ့ ျပန္ရတာေပါ့ဗ်ာ” ဟု သူက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္မွစ၍ အေၾကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ပိတ္ပင္ထားသည့္ အခ်ဳိမႈန္႔၊ စည္သြတ္ဘူး၊ ဘီစကြတ္၊ သစ္သီး၊ အရက္၊ ဘီယာ၊ အခ်ဳိရည္မ်ဳိးစံု၊ စီးကရက္နဲ႔ ပီေကကုန္စည္မ်ားအား တရားဝင္ျပန္လည္ တင္သြင္းခြင့္ ျပဳမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ကုန္သည္မ်ားႏွင့္ စက္မႈလက္မႈ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းမွ တာဝန္ရွိသူတဦးကို ကိုးကား၍ ဇူလုိင္ ၃ ရက္တြင္ Eleven Media Group အြန္လိုင္း စာမ်က္ႏွာတြင္ ေဖၚျပထားသည္။
“အခ်ဳိမႈန္႔၊ စည္သြတ္ဘူး၊ ဘီစကြတ္၊ သစ္သီး၊ အရက္၊ ဘီယာ၊ အခ်ဳိရည္မ်ဳိးစံု၊ စီးကရက္နဲ႔ ပီေက လို အစားအေသာက္ ကုန္စည္ စုစု ေပါင္း ၁၄မ်ဳိး၊ ၁၅ မ်ဳိးေလာက္ကို တရားဝင္တင္သြင္းခြင့္ျပဳဖို႔ ဆံုးျဖတ္ ထားတာရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ အရက္နဲ႔စီးကရက္ကေတာ့ ပါခ်င္လည္းပါမယ္ေနာက္မွ ျဖစ္ရင္လည္းျဖစ္မယ္။ အခ်ဳိမႈန္႔နဲ႔ စားေသာက္ကုန္ေတြ ကေတာ့ တင္သြင္းခြင့္ေပးမွာေပါ့။ ကိတ္မုန္႔လည္း တင္သြင္းေပးမယ့္ အထဲ မွာပါတယ္” ဟု အမည္မေဖာ္လိုေသာ တာဝန္ရွိသူကို ကိုးကား၍ ဂ်ာနယ္က ေရးသားထားသည္။
အေရးပါေသာ ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး လမ္းေၾကာင္းတခုျဖစ္သည့္ မဲေဆာက္-ျမဝတီ ခ်စ္ၾကည္ေရး တံတားဂိတ္ကို ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားက ၂ဝ၁ဝ ဇူလိုင္တြင္ ပိတ္ခဲ့ေသာ္လည္း ေသာင္းရင္းျမစ္ေၾကာင္းေဘး ကူးတို႔ဂိတ္မ်ားမွ သယ္ယူမႈမ်ား ရွိေနခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ တပိုင္တႏိုင္သယ္ယူသည့္ ကုန္သည္မ်ားကိုသာ တင္းက်ပ္စြာ ဖမ္းဆီးေနေသာ္လည္း ကုန္သည္ၾကီးမ်ားကို မဖမ္းဆီးဘဲ လႊတ္ေပးေနသည့္အေပၚ ကုန္သည္ငယ္မ်ားက မေက်နပ္ၾကေပ။ မွ်တင္ေသာ္လည္း ျမတ္အိေျႏၵ၊ ေနာ္တယာ၊ ျပည့္အားမာန္၊ စစ္ေသြး၊ ေနလမင္း၊ ထို႔ေကာ္ကိုး စသည့္ ခရီးသည္တင္ ကားမ်ားမွာ ေမွာင္ခိုကုန္ပစၥည္း သီးသန္႔ သယ္ေဆာင္ေနသည္ဟု ဆိုသည္။
၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္တြင္ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ျမဝတီ-မဲေဆာက္ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးမွ ကုန္သြယ္မႈ ပမာဏ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၇၂၄ သန္းရရႇိခဲ့ၿပီး၊ ၂ဝဝ၈ ခုႏႇစ္ အလားတူ ကာလထက္ ၂၇ ရာခိုင္ႏႈန္း တိုးတက္ခဲ့ေၾကာင္း တရားဝင္ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရ သိရသလို ယင္းလမ္းေၾကာင္း ျပန္ပြင့္ႏိုင္ရန္အတြက္ ထိုင္းက ႀကိဳးပမ္းေနသည္။
