ခ်င္းမုိင္(မဇိၥ်မ)။ ။ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ လက္မခံေသာ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔(ေကအုိင္အုိ)၏ မူးယစ္ေဆးဝါး တုိက္ဖ်က္ေရး သတိေပးခ်က္အရ ယေန႔ေနာက္ဆံုးထား အေရးယူသြားမည္ ျဖစ္သည္။
ေကအုိင္အုိဌာနခ်ဳပ္ လုိင္ဇာၿမိဳ႕မွ မူးယစ္ေဆး ေရာင္းဝယ္သံုးစြဲသူမ်ား တ႐ုတ္နယ္စပ္အနီး ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ေနမႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။
တခ်ိန္တည္းမွာပင္ ေကအုိင္အုိဌာနခ်ဳပ္ အနီးတဝုိက္တြင္ မူးယစ္ေဆးေစ်း ၁ ဆ တက္သြားရာ ဘိန္းျဖဴ ေကာ္ဖီဇြန္းတဇြန္းလွ်င္ ၂၅ဝဝ မွ ၃၅ဝဝ က်ပ္၊ ရာမေဆးျပား တျပားလွ်င္ ၂၅ဝ မွ ၅ဝဝ ၊ ဘိန္းမဲျဖင့္ ေရာထားေသာ ခတ္ပံု အလံုး ၅ လံုးကုိ က်ပ္ ၅,ဝဝဝ သုိ႔ ျမင့္တက္လာေၾကာင္း သိရသည္။
ေကအုိင္အုိ၏ မူးယစ္ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းကုိ
| ေဆးျပားေတြကုိေတာ့ စက္႐ုံအၾကီးၾကီး မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ကားေပၚမွာတင္ၿပီး စက္ကေလးနဲ႔ေတာင္မွ လုပ္လုိ႔ရတယ္လုိ႔ သိရတယ္ |
ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း မူးယစ္ေဆး သံုးစြဲမႈ အေျခအေန ဘယ္လိုရွိလဲ။ ရာခုိင္ႏႈန္းအားျဖင့္ ဘယ္ေလာက္ ရွိလဲ။ ဘယ္အသက္အရြယ္ေတြ အသံုးမ်ားဆံုးလဲ။
က်ေနာ္တုိ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ မူးယစ္ေဆးစြဲတဲ့သူေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားတယ္ခင္ဗ်၊ လူငယ္ ရာခုိင္ႏႈန္းအားျဖင့္ ၆ဝ နဲ႔ ၇ဝ ၾကားရွိတယ္။ အေသးစိတ္ ေကာက္ထားတာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ျပည္သူလူထုၾကားမွာၾကည့္ၿပီး ခန္႔မွန္းထားခ်က္ပါ ခင္ဗ်ာ၊ အသက္အရြယ္ကေတာ့ ၁၅ ႏွစ္ကေန ၄ဝ ၾကားလူေတြ မ်ားတယ္။
ဘိန္းခ်က္စက္႐ုံေတြက ဘယ္ေဒသေတြမွာရွိလဲ။ စက္႐ုံ ဘယ္ႏွစ္႐ုံရွိလဲ။
ဘိန္းခ်က္စက္႐ုံဘယ္ေနရာမွာ ဘယ္ႏွစ္ခုရွိတယ္ဆုိတာ လက္ပူးလက္က်ပ္ ေတြ႔တာ မရွိေသးဘူးခင္ဗ်၊ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ အေသးဘိန္းထုတ္လုပ္တဲ့ ေနရာကုိ အေသးစိတ္စံုစမ္းေနတုန္း ရွိပါေသးတယ္။
ဒီမူးယစ္ေဆးဝါးေတြက ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ သံုးစြဲသူေတြ လက္ထဲေရာက္လာလဲ။ ဘယ္ေဒသေတြကေန ကခ်င္ျပည္နယ္ထဲကုိ ဝင္ေရာက္လာတာလား။
က်ေနာ္တုိ႔ၾကားသေလာက္ေတာ့ ဥပမာ ေဆးျပားေတြကုိေတာ့ စက္႐ုံအၾကီးၾကီးမဟုတ္ဘဲနဲ႔ ကားေပၚမွာတင္ၿပီး စက္ကေလးနဲ႔ေတာင္မွ လုပ္လုိ႔ရတယ္လုိ႔ သိရတယ္။ ဒါေပမဲ့ လက္ေတြ႔မွာေတာ့ မသိေသးဘူး။ ဒီကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ဝင္လာတဲ့ အမ်ားစုကေတာ့ ရွမ္းျပည္ဘက္က ဝင္လာတာလဲ ရွိပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္ နယ္စပ္ေတြမွာလည္း ထုတ္တယ္လို႔ ထင္ျမင္ခ်က္ေတြ ရွိေနတယ္ခင္ဗ်။
ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ထြက္တဲ့ မူးယစ္ေဆးဝါးေတြကုိ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကုိေရာ တင္သြင္းတာ ရွိလား။
ရွိမွာပါ၊ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ျပည္ပသြင္းတယ္ဆုိတာ အသိအက် မသိေသးဘူး။
ဖားကန္႔လိုေနရာမ်ဳိးမွာ လူတိုင္းသိတဲ့ ဘိန္းခန္းေတြရွိေနတယ္။ အဲဒါေတြကို ဘယ္လိုႏွိမ္နင္းမလဲ။
| ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရကလည္း ဒီမူးယစ္ေဆးဝါး တုိက္ဖ်က္ေရး စီမံကိန္းမွာ က်ေနာ္တို႔ကို ကူညီမယ့္ အပုိင္းရွိမွာမဟုတ္ပါဘူး။ အရင္တုန္းကလဲ ကူညီတာ မရွိဘူး။ |
တျခားေဒသေတြမွာေရာ ဘယ္လုိ ပံုစံေတြနဲ႔ မူးယစ္ေဆးတုိက္ဖ်က္သြားမလဲ။
အခု က်ေနာ္တို႔ စီစဥ္ထားပါတယ္၊ အုပ္ခ်ဳဳပ္တဲ့ နယ္ေျမဆုိတာ အားလံုးသိတဲ့အတုိင္း လုပ္ငန္းလုပ္ဖုိ႔ နည္းနည္း အခက္အခဲ ရွိေနတယ္။ ဒါေပမဲ ့အခု ဘာသာေရး၊ လူငယ္ေရးရာ၊ အမ်ဳိးသမီးေရးရာ၊ ျပည္သူေတြအားလံုးနဲ႔ ဝုိင္းၿပီးေတာ့ စုေပါင္းလုပ္သြားဖု႔ိ စီစဥ္ထားတယ္။ ဒီလဆန္းပုိင္းက စၿပီးေတာ့ ျပည္သူလူထု၊ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ယဥ္ေက်းမႈ ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ လူငယ္ပုိင္းေတြကုိ အသိပညာေပးဖုိ႔ တာဝန္ေပးထားတာေတြ ရွိပါတယ္။
စစ္တပ္ထဲကေရာ ျပည္သူအရပ္သား မူးယစ္ေဆးဝါး သံုးစြဲသူေတြလုိ ဘိန္းျဖတ္ေဆး႐ုံမွာဘဲ ျဖတ္ေပးမလား။
အရင္တုန္းကေတာ့ ကုိယ့္နည္းကုိယ့္ဟန္နဲ႔ ျဖတ္ၾကတယ္။ အခုေတာ့ ဘိန္းျဖတ္ေပးဖုိ႔ ေနရာကုိ ဘာေတြ လုပ္ေပးဖုိ႔ အစီအစဥ္ေတြ ရွိပါတယ္။
ဘိန္းသံုးစြဲသူေတြကုိ ဘိန္းျဖတ္ေပးဖုိ႔ အလႉေငြ တျခားအဖြဲ႔အစည္း၊ ႏုိင္ငံျခား အဖြဲ႔အစည္းေတြကေရာ ကမ္းလွမ္းလာတာ ရွိလား။
မရွိေသးပါဘူး ခင္ဗ်၊ က်ေနာ္တို႔ အလႉေပးမယ့္ အဖြဲ႔အစည္းေတြကုိ လက္လွမ္းမီသေလာက္ ရွာေဖြေနပါတယ္။ မူးယစ္ေဆးဝါး တုိက္ဖ်က္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြကလဲ ကူညီေပးမယ္ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
စစ္အစိုးရကေကာ ဘိန္းတိုက္ဖ်က္ေရးမွာ ကူညီဖို႔ ကမ္းလွမ္းတာ မရွိဘူးလား။ အရင္တုန္းကေရာ ရွိဘူးလား။
အခုေလာေလာဆယ္ေတာ့ မရွိဘူး။ ဒါေပမဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရကလဲ ဒီမူးယစ္ေဆးဝါး တုိက္ဖ်က္ေရး စီမံကိန္းမွာ က်ေနာ္တို႔ကို ကူညီမယ့္ အပုိင္းရွိမွာမဟုတ္ပါဘူး။ အရင္တုန္းကလည္း ကူညီတာ မရွိဘူး။ ဒါေပမဲ့ ေပါင္းၿပီးေတာ့ နည္းနည္းပါးပါး လုပ္တာေတာ့ ရွိတယ္။
KIO မူးယစ္ေဆးဝါး တုိက္ဖ်က္ေရး အစီအစဥ္လုပ္ဖုိ႔ ဘယ္လုိ တြန္းအားေတြျဖစ္လာတာလဲ။ ဘာေၾကာင့္ အခုမွ ဒီအစီအစဥ္ေတြ လုပ္လာတာလဲ။
အရင္ကတည္းကေန မူးယစ္ေဆးဝါး တုိက္ဖ်က္တာေတြ ရွိပါတယ္။ ၁၉၆၄ ကထဲကေန မူးယစ္ေဆးဝါး တုိက္ဖ်က္တာရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ အားလံုးသိတဲ့အတိုင္း အစုိးရနဲ႔ အပစ္အခတ္ မရပ္စဲေသးဘူးဆုိေတာ့ အဲဒါကုိ လုပ္ဖုိ႔ ဦးစားမေပးႏုိင္ခဲ့ဘူး။ ၁၉၉၁ ေနာက္ပုိင္း ေကအုိင္အုိက ဘိန္းခင္း ပေပ်ာက္ေရးတို႔ ဘိန္းပေပ်ာက္ေရးတုိ႔ ျပန္ၿပီးေတာ့ လုပ္လာခဲ့တယ္။ ဒီအခ်ိန္ ျပန္လုပ္တာကေတာ့ အင္မတန္မွ မူးယစ္ေဆးဝါး သံုးစြဲသူ မ်ားျပားလာတာ ေတြ႔လာရလုိ႔ ဦးစားေပးလုပ္ဖုိ႔ စီစဥ္ျဖစ္တာပါ။
ဝ' တပ္ဖြဲ႔နယ္ေျမအတြင္းမွာေတာ့ NGO အဖြဲ႔အစည္းေတြ ဥပမာ- WFP တုိ႔လုိ အဖြဲ႔ေတြက ဝင္ေရာက္ၿပီး ကူညီေပးေနတာေတြ ရွိတယ္။ ေကအုိင္အုိအဖြဲ႕မွာက ဘာေၾကာင့္ အဲဒီလုိအဖြဲ႔ေတြကုိ ဝင္ေရာက္ခြင့္ မေပးတာလဲ။
အခုေလာေလာဆယ္ေတာ့ မရွိေသးပါဘူး။ က်ေနာ္ထင္တာက အရင္တုန္းက ဦးစားေပး မလုပ္တဲ့အတြက္ အကူအညီ မေပးတာလုိ႔ ထင္တယ္။
ဒီေန႔ဆုိရင္ ဗုိလ္ႀကီးတုိ႔ အေနနဲ႔ မူးယစ္ေဆးဝါး သံုးစြဲမႈ၊ ေရာင္းဝယ္မႈမ်ား ေတြ႔ရွိပါက အျမင့္ဆံုး အေရးယူမယ္လုိ႔ ေျပာတယ္။ အဲဒါ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔ ဘယ္လုိ ဥပေဒ၊ ျပစ္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္သြားဖုိ႔ စီစဥ္ထားလဲ။
က်ေနာ္တုိ႔ ပထမ ျပည္သူလူထုအားလံုးကုိ ပညာေပးဖုိ႔ သတိေပးတာေတြ အရင္လုပ္မယ္။ ဆက္ၿပီးေတာ့ ဥပေဒအရ တရား႐ုံးတင္ၿပီးေတာ့ ထုိက္ရာ တန္ရာလုပ္သြားမွာပါ။ စည္းကမ္း ဥပေဒအရ ဒဏ္႐ုိက္တာေတြ ရွိလာမွာပါ။
| ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ မူးယစ္ေဆးစြဲတဲ့သူေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားတယ္ခင္ဗ်၊ လူငယ္ ရာခုိင္ႏႈန္းအားျဖင့္ ၆ဝ နဲ႔ ၇ဝၾကားရွိတယ္။ |
အရင္တုန္းကေရာ မူးယစ္ေဆးဝါး ေရာင္းသူေတြ၊ စားသံုးသူေတြကုိ ဖမ္းမိရင္ ဘယ္လုိ အေရးယူမႈေတြ လုပ္ခဲ့လဲ။
ေထာင္ေတာ့မရွိဘူး။ အခ်ဳပ္မွာ ခ်ဳပ္ၿပီးေတာ့ ဒဏ္ခတ္တာေတြရွိတယ္။
လက္ရွိ ေကအုိင္အုိကေန သတိေပးေၾကျငာခ်က္ေတြ ထုတ္ျပန္လုိက္ေတာ့ ဘိန္းေရာင္းဝယ္သူနဲ႔ သံုးစြဲသူေတြ အေျပာင္းအလဲ ဘယ္လုိရွိလဲ။
ေလာေလာဆယ္ေတာ့ အဓိက ဒီဌာနခ်ဳပ္ လုိင္ဇာတဝုိက္မွာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး နည္းလာတယ္လို႔ ၾကားရတယ္။ ဘိန္းသံုးစြဲတဲ့သူေတြ တ႐ုတ္ျပည္ဘက္ျခမ္းကုိ ေရႊ႕သြားတယ္လုိ႔ ၾကားရတယ္။
ေကအုိင္အုိနဲ႔ စစ္အစုိးရ ဆက္ဆံေရးအေျခအေန တင္းမာေနခ်ိန္ ဒီမူးယစ္ေဆးဝါး တုိက္ဖ်က္ေရးမွာ တစံုတရာ ထိခိုက္လာႏုိင္မလား။
က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ အတတ္ႏုိင္ဆံုး သူတုိ႔ဘာဘဲ ေျပာေျပာ လုပ္ႏုိင္သေလာက္ လုပ္မွာဘဲ။
ဗုိလ္ႀကီး တျခားဘာမ်ား ေျပာခ်င္ေသးသလဲ။
က်ေနာ္တုိ႔ ကခ်င္လူထုအတြက္ ဘိန္းျဖတ္ေပးဖုိ႔မွာ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝုိင္းက အကူအညီေတြ အမ်ားႀကီး လုိေနတယ္။
