နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ)။ ။ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၎၏ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ပါတီ ဆက္လက္ရပ္တည္ခြင့္ ရရွိေရးအတြက္ ၾကားနာေပးရန္ ရန္ကုန္တိုင္း ဗဟိုတရား႐ံုးခ်ဳပ္သို႔ ေရွ႕ေနမ်ားမွတဆင့္ ယေန႔ ေလွ်ာက္ထားလိုက္သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထံမွ ေရွ႕ေနကုိယ္စားလွယ္လႊဲစာ ရရွိထားသည့္ ေရွ႕ေန ဦးၾကည္ဝင္းႏွင့္ ေရွ႕ေန ဦးဥာဏ္ဝင္းက ယေန႔ နံနက္ ၁၁ နာရီတြင္ တင္ျပေလွ်ာက္ထားခဲ့ၿပီး တရား႐ံုး မွတ္ပံုတင္ အရာရွိက တင္သြင္းခြင့္ ျပဳမျပဳကို မနက္ျဖန္ နံနက္တြင္ အေၾကာင္းျပန္မည္ျဖစ္သည္။
“ပါတီရပ္တည္ခြင့္ ကိစၥကို က်ေနာ္တုိ႔ တင္တာပါ။ သီးျခား သက္သာခြင့္ ဥပေဒအရ က်ေနာ္တုိ႔က တရားစြဲတာကိုး။ စကားရပ္မ်ား အနက္အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိေရး ဥပေဒ၊ ဒီအေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ တင္ပါတယ္။ ပါတီအေနနဲ႔ မဟုတ္ပါဘူး၊ ပါတီ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉးအေနနဲ႔၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နာမည္နဲ႔ စြဲတာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေရွ႕ေန ဦးဥာဏ္ဝင္းက ေျပာသည္။
ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ေရး ဥပေဒအရ ၎တို႔ပါတီ တရားဝင္ ရပ္တည္မႈကို ပ်က္ျပယ္ေစမည့္ ဥပေဒ ပါရွိသျဖင့္ အန္အယ္ဒီက ဧၿပီလ ၂၉ ရက္ေန႔တြင္ စစ္အစိုးရကို တရားစဲြဆိုရန္ ၾကိဳးပမ္းခဲ့ေသးသည္။ သို႔ေသာ္ ရန္ကုန္တုိင္း တရား႐ံုးက ၎တို႔၏ ေလွ်ာက္ထားခ်က္ကို ပယ္ခ်ခဲ့ၿပီးေနာက္ ယခုတဖန္ ဗဟိုတရား႐ံုးခ်ဳပ္သို႔ ေလွ်ာက္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။
ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္၏ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ေရး ဥပေဒအရ သတ္မွတ္ထားသည့္ အခ်ိန္အတြင္း ျပန္လည္မွတ္ပံုမတင္လွ်င္ အလိုအေလ်ာက္ ပါတီအျဖစ္မွ ပ်က္ျပယ္ေၾကာင္း ၿပီးခဲ့သည့္လ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ ေကာ္မရွင္က ေၾကညာခဲ့သည္။ ထိုဥပေဒအရ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ႏွင့္ အျခား ႏိုင္ငံေရးပါတီ ၉ ပါတီမွာ တရားဝင္ ရပ္တည္ခြင့္ ပ်က္ျပယ္ခဲ့သည္။
ေရွ႕ေန ဦးဥာဏ္ဝင္းကမူ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ ပါတီမွတ္ပံုတင္ခဲ့ၿပီး၊ ယခု ေကာ္မရွင္ ဥပေဒအသစ္ ျပ႒ာန္းခဲ့ေသာ္လည္း ဥပေဒအေဟာင္းအရ ရရွိခံစားထိုက္ေသာ အခြင့္အေရးမ်ား ဆက္ခံစားခြင့္ ရွိေၾကာင္းႏွင့္ ဥပေဒသည္ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ သက္ေရာက္မႈ မရွိေစရသလို၊ အကယ္၍ ထိုသို႔သက္ေရာက္ေစလိုပါက ဥပေဒအရ ေဖာ္ျပရေၾကာင္းႏွင့္ လက္ရွိ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားသည္ ၎တို႔ပါတီအေပၚ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ မရွိဟု ေျပာသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီး ေစာေမာင္က ၁၉၈၈-၈၉ ခုႏွစ္တြင္ ပါတီစံုအေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲကို ေရြးေကာက္ပြဲကို က်င္းပၿပီးေနာက္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥပေဒပုဒ္မ ၃ တြင္ ျပ႒ာန္းထားသည့္ ဥပေဒအရ ေရြးေကာက္တင္ေျမာက္ခံရသည့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကို ဖြဲ႔စည္းေပးရမည္ဟု ျပ႒ာန္းခဲ့သည္။
၁၉၉ဝ ခုႏွစ္ ေမလ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ အန္အယ္ဒီသည္ မဲဆႏၵနယ္ ၄၈၂ ေနရာအနက္ ၃၈၉ ေနရာ အႏုိင္ရရွိခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ အာဏာသိမ္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေစာေမာင္၏ ႏုိင္ငံေတာ္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖဲြ႔မွသည္ လက္ရွိ ႏိုင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးေကာင္စီ လက္ထက္အထိ ၎တို႔ကို လႊတ္ေတာ္ေခၚယူေပးျခင္း မရွိခဲ့ပါ။
“အာဏာပိုင္ေတြက သူတို႔လုပ္ေပးမယ္ဆိုတာကို မလုပ္ဘဲနဲ႔ ပ်က္ကြက္တာေတြ ရွိတယ္။ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္ စကားရပ္မ်ား အဓိပၸာယ္မ်ား ဖြင့္ဆိုခ်က္ ဥပေဒဆိုတာ ရွိတယ္။ အဲဒီမွာ ပုဒ္မ ၁၄ ျပ႒ာန္းခ်က္မွာ ပုဒ္မခြဲ က ၊ခ၊ ဂ၊ ဃ ဆိုၿပီး ၄ ခု ရွိတယ္။ အဲဒီ ၄ ခုကို ဖတ္လိုက္လို႔ရွိရင္ ဘယ္အဖြဲ႔အစည္း၊ ဘယ္ပုဂၢိဳလ္မဆို သူဘာသာနဲ႔သူ ဟိုတုန္းက ၾကိဳးစားပမ္းစား လုပ္လာခဲ့တဲ့ ရၿပီးသား အခြင့္အေရး၊ ခံစားခြင့္မ်ားကို ေနာက္ဥပေဒေၾကာင့္မို႔ ဆံုးရႈံးမႈ မျဖစ္ေစရ၊ မထိခိုက္ေစရဘူး။ ဆိုေတာ့ အန္အယ္ဒီရဲ႕ ရလဒ္ေတြက သဲထဲေရသြန္ မျဖစ္ေစရဘူး၊ မထိခိုက္ရဘူး။ အဲဒီ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားနဲ႔အညီ တနည္းအားျဖင့္ ဥပေဒ စိုးမိုးေရးကို အားကိုးအားထား လုပ္ၿပီးေတာ့ စြဲတာ” ဟု ေရွ႕ေန ဦးၾကည္ဝင္းက ေျပာသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထံမွ ေရွ႕ေနကုိယ္စားလွယ္လႊဲစာ ရရွိထားသည့္ ေရွ႕ေန ဦးၾကည္ဝင္းႏွင့္ ေရွ႕ေန ဦးဥာဏ္ဝင္းက ယေန႔ နံနက္ ၁၁ နာရီတြင္ တင္ျပေလွ်ာက္ထားခဲ့ၿပီး တရား႐ံုး မွတ္ပံုတင္ အရာရွိက တင္သြင္းခြင့္ ျပဳမျပဳကို မနက္ျဖန္ နံနက္တြင္ အေၾကာင္းျပန္မည္ျဖစ္သည္။
“ပါတီရပ္တည္ခြင့္ ကိစၥကို က်ေနာ္တုိ႔ တင္တာပါ။ သီးျခား သက္သာခြင့္ ဥပေဒအရ က်ေနာ္တုိ႔က တရားစြဲတာကိုး။ စကားရပ္မ်ား အနက္အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိေရး ဥပေဒ၊ ဒီအေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ တင္ပါတယ္။ ပါတီအေနနဲ႔ မဟုတ္ပါဘူး၊ ပါတီ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉးအေနနဲ႔၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နာမည္နဲ႔ စြဲတာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေရွ႕ေန ဦးဥာဏ္ဝင္းက ေျပာသည္။
ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ေရး ဥပေဒအရ ၎တို႔ပါတီ တရားဝင္ ရပ္တည္မႈကို ပ်က္ျပယ္ေစမည့္ ဥပေဒ ပါရွိသျဖင့္ အန္အယ္ဒီက ဧၿပီလ ၂၉ ရက္ေန႔တြင္ စစ္အစိုးရကို တရားစဲြဆိုရန္ ၾကိဳးပမ္းခဲ့ေသးသည္။ သို႔ေသာ္ ရန္ကုန္တုိင္း တရား႐ံုးက ၎တို႔၏ ေလွ်ာက္ထားခ်က္ကို ပယ္ခ်ခဲ့ၿပီးေနာက္ ယခုတဖန္ ဗဟိုတရား႐ံုးခ်ဳပ္သို႔ ေလွ်ာက္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။
ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္၏ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ေရး ဥပေဒအရ သတ္မွတ္ထားသည့္ အခ်ိန္အတြင္း ျပန္လည္မွတ္ပံုမတင္လွ်င္ အလိုအေလ်ာက္ ပါတီအျဖစ္မွ ပ်က္ျပယ္ေၾကာင္း ၿပီးခဲ့သည့္လ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ ေကာ္မရွင္က ေၾကညာခဲ့သည္။ ထိုဥပေဒအရ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ႏွင့္ အျခား ႏိုင္ငံေရးပါတီ ၉ ပါတီမွာ တရားဝင္ ရပ္တည္ခြင့္ ပ်က္ျပယ္ခဲ့သည္။
ေရွ႕ေန ဦးဥာဏ္ဝင္းကမူ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ ပါတီမွတ္ပံုတင္ခဲ့ၿပီး၊ ယခု ေကာ္မရွင္ ဥပေဒအသစ္ ျပ႒ာန္းခဲ့ေသာ္လည္း ဥပေဒအေဟာင္းအရ ရရွိခံစားထိုက္ေသာ အခြင့္အေရးမ်ား ဆက္ခံစားခြင့္ ရွိေၾကာင္းႏွင့္ ဥပေဒသည္ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ သက္ေရာက္မႈ မရွိေစရသလို၊ အကယ္၍ ထိုသို႔သက္ေရာက္ေစလိုပါက ဥပေဒအရ ေဖာ္ျပရေၾကာင္းႏွင့္ လက္ရွိ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားသည္ ၎တို႔ပါတီအေပၚ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ မရွိဟု ေျပာသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီး ေစာေမာင္က ၁၉၈၈-၈၉ ခုႏွစ္တြင္ ပါတီစံုအေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲကို ေရြးေကာက္ပြဲကို က်င္းပၿပီးေနာက္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥပေဒပုဒ္မ ၃ တြင္ ျပ႒ာန္းထားသည့္ ဥပေဒအရ ေရြးေကာက္တင္ေျမာက္ခံရသည့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားျဖင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကို ဖြဲ႔စည္းေပးရမည္ဟု ျပ႒ာန္းခဲ့သည္။
၁၉၉ဝ ခုႏွစ္ ေမလ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ အန္အယ္ဒီသည္ မဲဆႏၵနယ္ ၄၈၂ ေနရာအနက္ ၃၈၉ ေနရာ အႏုိင္ရရွိခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ အာဏာသိမ္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေစာေမာင္၏ ႏုိင္ငံေတာ္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖဲြ႔မွသည္ လက္ရွိ ႏိုင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးေကာင္စီ လက္ထက္အထိ ၎တို႔ကို လႊတ္ေတာ္ေခၚယူေပးျခင္း မရွိခဲ့ပါ။
“အာဏာပိုင္ေတြက သူတို႔လုပ္ေပးမယ္ဆိုတာကို မလုပ္ဘဲနဲ႔ ပ်က္ကြက္တာေတြ ရွိတယ္။ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္ စကားရပ္မ်ား အဓိပၸာယ္မ်ား ဖြင့္ဆိုခ်က္ ဥပေဒဆိုတာ ရွိတယ္။ အဲဒီမွာ ပုဒ္မ ၁၄ ျပ႒ာန္းခ်က္မွာ ပုဒ္မခြဲ က ၊ခ၊ ဂ၊ ဃ ဆိုၿပီး ၄ ခု ရွိတယ္။ အဲဒီ ၄ ခုကို ဖတ္လိုက္လို႔ရွိရင္ ဘယ္အဖြဲ႔အစည္း၊ ဘယ္ပုဂၢိဳလ္မဆို သူဘာသာနဲ႔သူ ဟိုတုန္းက ၾကိဳးစားပမ္းစား လုပ္လာခဲ့တဲ့ ရၿပီးသား အခြင့္အေရး၊ ခံစားခြင့္မ်ားကို ေနာက္ဥပေဒေၾကာင့္မို႔ ဆံုးရႈံးမႈ မျဖစ္ေစရ၊ မထိခိုက္ေစရဘူး။ ဆိုေတာ့ အန္အယ္ဒီရဲ႕ ရလဒ္ေတြက သဲထဲေရသြန္ မျဖစ္ေစရဘူး၊ မထိခိုက္ရဘူး။ အဲဒီ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားနဲ႔အညီ တနည္းအားျဖင့္ ဥပေဒ စိုးမိုးေရးကို အားကိုးအားထား လုပ္ၿပီးေတာ့ စြဲတာ” ဟု ေရွ႕ေန ဦးၾကည္ဝင္းက ေျပာသည္။
