ရန္ကုန္ (မဇၩိမ)။ ။ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ မုန္တိုင္းငယ္၏ လားရာသည္ လက္ရွိတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္သို႔ ဦးတည္ေနျခင္း မရွိေသာ္လည္း ေနာက္ထပ္ ၂၄ နာရီ ထပ္မံေစာင့္ၾကည့္ရမည္ဟု ေနျပည္ေတာ္ မိုးေလဝသႏွင့္ ဇလေဗဒဌာနမွ ဒုတိယညႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးခ်စ္ေက်ာ္က ေျပာသည္။
"ဒီေန႔ ညေန ၃ နာရီ တိုင္းထြာခ်က္မွာ မုန္တိုင္းက ဂိုပါလ္ပူရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ မိုင္ ၂ဝဝ စြန္းစြန္းေလာက္ကို ေရာက္ေနတယ္။ လမ္းေၾကာင္း ေျပာင္းႏိုင္၊ မေျပာင္းႏိုင္က အတိအက်ေတာ့ ေျပာလို႔ မရေသးပါဘူး။ မနက္ျဖန္ ေန႔လည္နဲ႔ ညေနပိုင္းေလာက္မွာ ကုန္းတြင္းဝင္မယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။ လက္ရွိ လားရာအတိုင္း မေျပာင္းဘူး၊ ဒီလမ္းေၾကာင္းအတိုင္းဆိုရင္ ဂိုပါလ္ပူနားကပဲ ျဖတ္ၿပီးဝင္မယ္လို႔ မွန္းထားပါတယ္" ဟု သူက ဆိုသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္သတၱပတ္အတြင္းက ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ အေနာက္အလယ္ပိုင္းတြင္ အလားတူ မုန္တိုင္းတခု ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ ယင္းမုန္တိုင္းအရွိန္ေၾကာင့္ ရခိုင္၊ ဧရာဝတီ၊ ရန္ကုန္၊ စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ မႏၲေလးတိုင္း စေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ပိုင္း ေဒသမ်ားတြင္ ေန႔စဥ္ရက္ဆက္ မိုးရြာသြန္းမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။
ယင္းမုန္တိုင္းအရွိန္ေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ေျမၿပိဳ၊ ေရလႊမ္းမိုးမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး ဆက္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းအခ်ဳိ႕ ျပတ္ေတာက္ခဲ့သည္။
ပင္လယ္ျပင္ထြက္ ငါးဖမ္းစက္ေလွမ်ားမွာ ယမန္ေန႔ (ေအာက္တိုဘာ-၁၃) ရက္ေန႔ကတည္းက စတင္၍ မုန္တိုင္းသတိေပးခ်က္မ်ား ရရွိထားေၾကာင္း ပင္လယ္ကမ္းေဝး ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းဝင္တဦးက ဆိုသည္။
"ဟိုရက္ပိုင္းက ပထမ မုန္တိုင္းေရွာင္ေနတာ။ အခု ျပန္ထြက္မလို႔ ျပင္ေနတုန္း သတိေပးခ်က္ရတာ။ တခ်ဳိ႕စက္ေလွေတြလည္း ထြက္သြားၿပီ။ ထြက္သြားတဲ့ ေလွေတြ နီးစပ္ရာေနရာမွာ မုန္တိုင္းေရွာင္ဖို႔ ေရဒီယိုစက္ေတြနဲ႔ လွမ္းေျပာထားရတယ္" ဟု သူက မဇၩိမကို ေျပာသည္။
(မုန္တိုင္းအေျခအေန ထူးျခားသည္ႏွင့္အမွ် ဆက္လက္တင္ျပသြားပါမည္။)
...........................................................................................................................................
ရန္ကုန္ (မဇၥ်ိမ) ။ ။ ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္တြင္ ျဖစ္ေပၚေနခဲ့သည့္ ေလထုမၿငိမ္သက္မႈသည္ ဆက္လက္အားေကာင္းလာခဲ့ရာ ယေန႔နံနက္ ၁၁ နာရီခြဲအခ်ိန္တြင္ မုန္တိုင္းငယ္အဆင့္သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း မိုးေလဝသႏွင့္ ဇလေဗဒဦးစီးဌာနက ထုတ္ျပန္ေၾကျငာလိုက္သည္။
ေအာက္တုိဘာလ ၁၂ ရက္ေန႔ကတည္းက ျမန္မာရာသီဥတုေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ Myanmar Climate Change Watch Group က ေစာင့္ၾကည္႕(၁)အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားခဲ့သည့္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ အလယ္ပိုင္းမွ ေလထုမၿငိမ္သက္မႈသည္ ယေန႔နံနက္အေစာပိုင္းတြင္ ေလဖိအားနည္းရပ္ဝန္းအျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲလာျပီးေနာက္ မုန္တိုင္းငယ္ ေရာက္ရွိလာျခင္းျဖစ္သည္။
ျမန္မာ့ မိုးေလဝသႏွင့္ ဇလေဗသဒဌာနမွ ယေန႔ မြန္းလြဲ (၁) နာရီတြင္ ထုတ္ျပန္ေသာ ေၾကျငာခ်က္အရ ယင္းမုန္တိုင္းငယ္သည္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၊ ဂိုပါလ္ပူၿမိဳ႕ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ မိုင္ (၂၅ဝ) ကြာေဝးေသာ ပင္လယ္ျပင္ကို ဗဟိုျပဳေနေၾကာင္း၊ လက္ရွိအေျခအေနအား အဝါေရာင္အဆင့္အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားေၾကာင္း သိရသည္။
လက္ရွိတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ဦးတည္ေရြ႔လ်ားျခင္း အေျခအေနမရွိဟု မိုးဇလကေၾကျငာေသာ္လည္း မုန္တိုင္းအရွိန္ေၾကာင့္ ျမန္မာ့ပင္လယ္ျပင္တြင္ မိုးသက္ေလျပင္းမ်ား တိုက္ခတ္ၿပီး လိႈင္းၾကီးႏိုင္ေၾကာင္း သတိေပးခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ယခုမုန္တိုင္းငယ္ႏွင့္ ပတ္သတ္၍ မိုး/ဇလ ညႊန္ၾကားေရးမႉးေဟာင္း ေဒါက္တာထြန္းလြင္ပါဝင္သည့္ MCCW အဖြဲ႕က ယင္းတို႔၏ ဝက္ဘ္ဆိုက္တြင္ သတိေပးခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ယင္းသတိေပးခ်က္မွာ "မုန္တိုင္းငယ္ဟာ ကနဦးအစမွာေတာ့ အေနာက္ေျမာက္ဖက္ဆီကိုဘဲ သြားမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလို မိုးလြန္ကာလေတြမွာျဖစ္တဲ့ မုန္တိုင္းေတြဟာ အေရွ႕ေျမာက္ ဖက္ကို ျပန္ျပန္ေကြ႔တတ္လို႔ သတိထားရပါ့မယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုဝင္တဲ့ မုန္တိုင္းေတြရဲ႕ ၄၆% ဟာ ဒီလိုမိုးလြန္ကာလေတြမွာျဖစ္တတ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအဖို႔ မုန္တိုင္းအႏၲရာယ္ကိုေတာ့ သတိထားဖို႔ လိုပါတယ္။" ဟူ၍ ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ မိုးလြန္ကာလ ျမန္မာျပည္သို႔ဝင္သည့္ မုန္တိုင္းအေရအတြက္သည္ ယင္းကာလအတြင္း ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္တြင္ ျဖစ္ေပၚသည့္ မုန္တိုင္းမ်ား၏ ၈% သာ၍ အလြန္အမင္း စိုးရိမ္ စရာေတာ့ မရွိေၾကာင္း MCCW ဝက္ဘ္ဆိုက္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ယခုမုန္တိုင္းသည္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္ မုန္တိုင္းမ်ားအနက္ ေအာက္တိုဘာလ၏ ဒုတိယေျမာက္မုန္တိုင္းျဖစ္ၿပီး ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္တစ္ခုလံုးအတြက္ တတိယေျမာက္ မုန္တိုင္း ျဖစ္သည္။
မုန္တိုင္း၏ အေျခအေနမ်ားကို ဆက္လက္တင္ျပေပးသြားပါမည္။
"ဒီေန႔ ညေန ၃ နာရီ တိုင္းထြာခ်က္မွာ မုန္တိုင္းက ဂိုပါလ္ပူရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ မိုင္ ၂ဝဝ စြန္းစြန္းေလာက္ကို ေရာက္ေနတယ္။ လမ္းေၾကာင္း ေျပာင္းႏိုင္၊ မေျပာင္းႏိုင္က အတိအက်ေတာ့ ေျပာလို႔ မရေသးပါဘူး။ မနက္ျဖန္ ေန႔လည္နဲ႔ ညေနပိုင္းေလာက္မွာ ကုန္းတြင္းဝင္မယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။ လက္ရွိ လားရာအတိုင္း မေျပာင္းဘူး၊ ဒီလမ္းေၾကာင္းအတိုင္းဆိုရင္ ဂိုပါလ္ပူနားကပဲ ျဖတ္ၿပီးဝင္မယ္လို႔ မွန္းထားပါတယ္" ဟု သူက ဆိုသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္သတၱပတ္အတြင္းက ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ အေနာက္အလယ္ပိုင္းတြင္ အလားတူ မုန္တိုင္းတခု ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ ယင္းမုန္တိုင္းအရွိန္ေၾကာင့္ ရခိုင္၊ ဧရာဝတီ၊ ရန္ကုန္၊ စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ မႏၲေလးတိုင္း စေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ပိုင္း ေဒသမ်ားတြင္ ေန႔စဥ္ရက္ဆက္ မိုးရြာသြန္းမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။
ယင္းမုန္တိုင္းအရွိန္ေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ေျမၿပိဳ၊ ေရလႊမ္းမိုးမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး ဆက္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းအခ်ဳိ႕ ျပတ္ေတာက္ခဲ့သည္။
ပင္လယ္ျပင္ထြက္ ငါးဖမ္းစက္ေလွမ်ားမွာ ယမန္ေန႔ (ေအာက္တိုဘာ-၁၃) ရက္ေန႔ကတည္းက စတင္၍ မုန္တိုင္းသတိေပးခ်က္မ်ား ရရွိထားေၾကာင္း ပင္လယ္ကမ္းေဝး ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းဝင္တဦးက ဆိုသည္။
"ဟိုရက္ပိုင္းက ပထမ မုန္တိုင္းေရွာင္ေနတာ။ အခု ျပန္ထြက္မလို႔ ျပင္ေနတုန္း သတိေပးခ်က္ရတာ။ တခ်ဳိ႕စက္ေလွေတြလည္း ထြက္သြားၿပီ။ ထြက္သြားတဲ့ ေလွေတြ နီးစပ္ရာေနရာမွာ မုန္တိုင္းေရွာင္ဖို႔ ေရဒီယိုစက္ေတြနဲ႔ လွမ္းေျပာထားရတယ္" ဟု သူက မဇၩိမကို ေျပာသည္။
(မုန္တိုင္းအေျခအေန ထူးျခားသည္ႏွင့္အမွ် ဆက္လက္တင္ျပသြားပါမည္။)
...........................................................................................................................................
ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္မွာ မုန္တိုင္းထပ္မံ ျဖစ္ေပၚေန
ရန္ကုန္ (မဇၥ်ိမ) ။ ။ ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္တြင္ ျဖစ္ေပၚေနခဲ့သည့္ ေလထုမၿငိမ္သက္မႈသည္ ဆက္လက္အားေကာင္းလာခဲ့ရာ ယေန႔နံနက္ ၁၁ နာရီခြဲအခ်ိန္တြင္ မုန္တိုင္းငယ္အဆင့္သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း မိုးေလဝသႏွင့္ ဇလေဗဒဦးစီးဌာနက ထုတ္ျပန္ေၾကျငာလိုက္သည္။
ေအာက္တုိဘာလ ၁၂ ရက္ေန႔ကတည္းက ျမန္မာရာသီဥတုေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ Myanmar Climate Change Watch Group က ေစာင့္ၾကည္႕(၁)အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားခဲ့သည့္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ အလယ္ပိုင္းမွ ေလထုမၿငိမ္သက္မႈသည္ ယေန႔နံနက္အေစာပိုင္းတြင္ ေလဖိအားနည္းရပ္ဝန္းအျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲလာျပီးေနာက္ မုန္တိုင္းငယ္ ေရာက္ရွိလာျခင္းျဖစ္သည္။
ျမန္မာ့ မိုးေလဝသႏွင့္ ဇလေဗသဒဌာနမွ ယေန႔ မြန္းလြဲ (၁) နာရီတြင္ ထုတ္ျပန္ေသာ ေၾကျငာခ်က္အရ ယင္းမုန္တိုင္းငယ္သည္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၊ ဂိုပါလ္ပူၿမိဳ႕ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ မိုင္ (၂၅ဝ) ကြာေဝးေသာ ပင္လယ္ျပင္ကို ဗဟိုျပဳေနေၾကာင္း၊ လက္ရွိအေျခအေနအား အဝါေရာင္အဆင့္အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားေၾကာင္း သိရသည္။
လက္ရွိတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ဦးတည္ေရြ႔လ်ားျခင္း အေျခအေနမရွိဟု မိုးဇလကေၾကျငာေသာ္လည္း မုန္တိုင္းအရွိန္ေၾကာင့္ ျမန္မာ့ပင္လယ္ျပင္တြင္ မိုးသက္ေလျပင္းမ်ား တိုက္ခတ္ၿပီး လိႈင္းၾကီးႏိုင္ေၾကာင္း သတိေပးခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ယခုမုန္တိုင္းငယ္ႏွင့္ ပတ္သတ္၍ မိုး/ဇလ ညႊန္ၾကားေရးမႉးေဟာင္း ေဒါက္တာထြန္းလြင္ပါဝင္သည့္ MCCW အဖြဲ႕က ယင္းတို႔၏ ဝက္ဘ္ဆိုက္တြင္ သတိေပးခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ယင္းသတိေပးခ်က္မွာ "မုန္တိုင္းငယ္ဟာ ကနဦးအစမွာေတာ့ အေနာက္ေျမာက္ဖက္ဆီကိုဘဲ သြားမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလို မိုးလြန္ကာလေတြမွာျဖစ္တဲ့ မုန္တိုင္းေတြဟာ အေရွ႕ေျမာက္ ဖက္ကို ျပန္ျပန္ေကြ႔တတ္လို႔ သတိထားရပါ့မယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုဝင္တဲ့ မုန္တိုင္းေတြရဲ႕ ၄၆% ဟာ ဒီလိုမိုးလြန္ကာလေတြမွာျဖစ္တတ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအဖို႔ မုန္တိုင္းအႏၲရာယ္ကိုေတာ့ သတိထားဖို႔ လိုပါတယ္။" ဟူ၍ ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ မိုးလြန္ကာလ ျမန္မာျပည္သို႔ဝင္သည့္ မုန္တိုင္းအေရအတြက္သည္ ယင္းကာလအတြင္း ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္တြင္ ျဖစ္ေပၚသည့္ မုန္တိုင္းမ်ား၏ ၈% သာ၍ အလြန္အမင္း စိုးရိမ္ စရာေတာ့ မရွိေၾကာင္း MCCW ဝက္ဘ္ဆိုက္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ယခုမုန္တိုင္းသည္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္ မုန္တိုင္းမ်ားအနက္ ေအာက္တိုဘာလ၏ ဒုတိယေျမာက္မုန္တိုင္းျဖစ္ၿပီး ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္တစ္ခုလံုးအတြက္ တတိယေျမာက္ မုန္တိုင္း ျဖစ္သည္။
မုန္တိုင္း၏ အေျခအေနမ်ားကို ဆက္လက္တင္ျပေပးသြားပါမည္။
