ဖနိဒါ| ၾကာသပေတးေန႔၊ စက္တင္ဘာလ ၀၈ ရက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ၂၁ နာရီ ၅၈ မိနစ္
ခ်င္းမုိင္(မဇိၥ်မ) ။ ။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စာေပစိစစ္ေရး၏ အခန္းက႑သည္ လုိအပ္ေနဆဲျဖစ္ၿပီး မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ မေပးႏိုင္ေသးဟု ဗုဒၶဟူးေန႔ ျပည္ေထာင္စု ေအာက္လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးတြင္ ျပန္ၾကားေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဝန္ၾကီး ဦးေက်ာ္ဆန္းက ေျပာသည္။
ရန္ကုန္တုိင္း သကၤန္းကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္မွ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဦးသိန္းၫြန္႔က "သတင္းမီဒီယာမ်ား၏ ထင္ျမင္ ယူဆခ်က္မ်ားကုိ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိခြင့္၊ ျဖန္႔ေဝခြင့္စသည့္ အခြင့္အေရးမ်ား ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးသည့္ ဥပေဒတရပ္ျပ႒ာန္းေပးရန္" အဆုိကုိ ဗုဒၶဟူးေန႔က လႊတ္ေတာ္ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဝန္ၾကီးဦးေက်ာ္ဆန္းက ေျဖၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“စာေပစိစစ္ေရး၏ အခန္းက႑မွာ လုိအပ္ေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တရား႐ံုးတြင္ ဥပေဒအရ ရင္ဆုိင္ရမည္ဆုိပါက မီဒီယာသမားမ်ားတြက္ ထိခုိက္နစ္နာမႈ ပုိမုိၾကီးမားႏုိင္ေၾကာင္းႏွင့္ ယေန႔ စာေပစိစစ္ေရးက တုိင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ဳိးအက်ိဳးအတြက္ မသင့္မေလ်ာ္ ေရးသားမႈမ်ားကုိ ဥပေဒႏွင့္အညီ ထိန္းသိမ္းေပးေနျခင္းသည္ စာေပေလာ ကသားမ်ား၏ အက်ဳိး၊ ျပည္သူအက်ဳိးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးေနျခင္းသာျဖစ္သည္ကုိ ေတြ႔ႏုိင္ပါေၾကာင္း” ဟု ဝန္ၾကီးဦးေက်ာ္ဆန္း၏ ေျပာဆုိမႈကုိ ၾကာသပေတးေန႔ထုတ္ ႏုိင္ငံပုိင္ သတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ယင္းအျပင္ “၁၉၈၈ ခုႏွစ္ အေရးအခင္း ကာလအတြင္းကလုိ ေရးခ်င္သလုိေရး၊ ထုတ္ခ်င္သလုိ ထုတ္ခဲ့ၾကသည့္ အခြင့္အေရးမ်ဳိး ရႏုိင္မည္ မဟုတ္ပါေၾကာင္း၊ လြတ္လပ္မႈကုိ အလြဲသံုးစားျပဳၿပီး မမွန္မကန္ ဇာတ္လမ္းဆင္ လုပ္ၾကံေရးသား ထုတ္လႊင့္မႈမ်ား ရွိခဲ့မႈေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတဝန္း ဆုိးရြာသည့္ ျဖစ္ရပ္မ်ားႏွင့္ ၾကံဳေတြ႔ခဲ့ရသည္ကုိ မေမ့ေစလုိေၾကာင္း” ဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္ဆန္းက ထည့္သြင္း ေျပာဆုိသြားသည္။
ဦးသိန္းၫြန္႔၏ အဆုိအေပၚ ဝန္ႀကီးဦးေက်ာ္ဆန္းက ေျဖၾကားရာတြင္ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ကို မေပးခ်င္ေသးေၾကာင္း ဘုရားေလာင္း ဆႏၵန္ဆင္မင္း အေၾကာင္းကုိသာ ဥပမာေပးကာ ေျပာသြားျခင္းကား အမတ္မ်ားအၾကား ေျပာစမွတ္ တြင္ေနသည္။
“သူေျပာတဲ့အဓိပၸါယ္က က်ေနာ္တုိ႔ ဒီမုိကေရစီလုပ္တယ္ဆုိတာ ႏုေသးတယ္။ အေတြ႔အၾကံဳေလး လုိေသးတယ္တဲ့။ အဲတာေၾကာင့္ ထိန္းဖုိ႔သိမ္းဖုိ႔ လုိအပ္ေသးတယ္၊ ဆႏၵန္ဆင္မင္း အဆြယ္ျပတ္တဲ့ ကိစၥက သူ႔ရဲ႕ မိဖုရားေပၚ ခါခ်ဥ္က်ရာက စတယ္ေပါ့။ ဆုိလုိရင္းကေတာ့ မီဒီယာေတြကုိ အကာကြယ္ေပးတဲ့ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းေပးဖုိ႔ ေလာေလာဆယ္ အဲဒါေပးဖုိ႔ မသင့္ေသးဘူး ဆုိတာေပါ့ဗ်” ဟု အျခား ျပည္သူ႔လြတ္ေတာ္ အမတ္တဦးက
ေျပာသည္။
သုိ႔ေသာ္ ဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္ဆန္း နာရီက္ေက်ာ္ၾကာ ေျပာဆုိခဲ့မႈကုိ ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဌာနက ထုတ္ေဝေသာ ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားျခင္း မရွိခဲ့သလုိ၊ အျခား အမတ္မ်ား၏ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားကုိလည္း ေဖာ္ျပျခင္း မရွိပါ။
ဆဒၵန္ဆင္မင္းဝတၳဳတြင္ ဆင္မင္းမွ မိဘုရားျဖစ္သူ စူဠသုဘဒၵါကို က်ီစယ္သည့္အေနျဖင့္ အင္ၾကင္းပန္းမ်ား စူဠသုဘဒၵါ ေပၚသုိ႔ က်ဲခ်ရာ ခါခ်ဥ္ေကာင္ပါသြားၿပီး စူဠသုဘဒၵါကို ကိုက္ခဲရာမွ အၿငိဳးထားကာ ေနာက္ဘဝတြင္ ဆင္မင္း၏ အစြယ္ကို နားေဌာင္းလုပ္ ပန္ရေစလိုေၾကာင္း ဆုေတာင္းရာမွ ဇာတ္လမ္းစခဲ့သည္။ စူဠသုဘဒၵါ ကြယ္လြန္ၿပီး ဘုရင္တပါး၏ မိဘုရားျဖစ္လာၿပီးေနာက္ ဆဒၵန္ဆင္မင္း၏ အစြယ္ကို ရလိုေၾကာင္း ဘုရင္ကို ေတာင္းဆိုရာမွ ဆဒၵန္ဆင္မင္း၏ အစြယ္ အျဖတ္ခံရသည္အထိ ျဖစ္ခဲ့ရၿပီး ဆဒၵန္ ဆင္မင္းပါ အသက္ဆံုးပါး ခဲ့ရသည္။
ဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္ဆန္းက ခါခ်ဥ္ေကာင္မွ စခဲ့သည့္ ဇာတ္လမ္းသည္ ဆင္မင္းပါ အစြယ္ျပတ္ကာ အသက္ဆံုးခဲ့ရသည္ အထိ ျဖစ္ခဲ့ပံုကို လက္ဟန္ေျခဟန္ျဖင့္ ေျပာဆုိခဲ့သည္ဟု အမတ္တဦးက ေျပာသည္။
ဦးေက်ာ္ဆန္းက အခ်ိန္ၾကာၾကာ ေျပာဆိုေနသျဖင့္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌဦးသူရေရႊမန္းက ဝင္ေရာက္ ဟန္႔တားခဲ့ရသည္ဟုလည္း အမတ္မ်ားက ေျပာသည္။
သတင္းမီဒီယာသမားမ်ားအတြက္ မိမိ၏ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္မ်ားကုိ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားေဖာ္ျပႏုိင္ရန္ မီဒီယာဆုိင္ရာ ဥပေဒၾကမ္း ျပ႒ာန္းႏုိင္ေရး ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ားကုိ ျပည္ေထာင္စု ေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ံုးသုိ႔ အႀကံျပဳ တင္ျပထားၿပီး ျဖစ္၍ ဦးသိန္းၫြန္႔၏ အဆုိကို လြတ္ေတာ္မွ မွတ္တမ္းတင္ထားရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။
ဗုဒၶဟူးေန႔ လြတ္ေတာ္ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဦးသိန္းၫြန္႔၏ အဆုိျပဳခ်က္ကုိ အမတ္ ၄ ဦးက ေဆြးေႏြးခဲ့ရာ ၾကံ့ခုိင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီ ေပါင္းတည္မဲဆႏၵနယ္မွ ဦးေအာင္ျမင့္သိန္းႏွင့္ လႈိင္သာယာၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္မွ ဦးဉာဏ္ဝင္းတုိ႔ ၂ ဦးက ယင္းအဆုိကုိ ကန္႔ကြက္ခဲ့သည္။
ပထမအၾကိမ္ ျပည္သူ႔လြတ္ေတာ္ ဒုတိယပံုမွန္ အစည္းအေဝးတြင္ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပရွိ သတင္းမီဒီယာသမားမ်ားကုိ ဝင္ေရာက္ သတင္းယူခြင့္ ျပဳခဲ့ေသာ္လည္း ျပန္လည္ ေရးသားထုတ္ျပန္ရာတြင္ အစုိးရသစ္၏ မူဝါဒႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ေထာက္ျပခ်က္၊ ေဝဖန္ခ်က္မ်ားကုိ စာေပစိစစ္ေရးက ျဖတ္ေတာက္ခဲ့သည္ဟု လႊတ္ေတာ္ သတင္းယူခဲ့သည္ ျပည္တြင္း သတင္းေထာက္မ်ားက ယခင္က မဇိၥ်မကုိ ေျပာဆုိခဲ့သည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ၾသဂုတ္လ ၂၂ ရက္ေန႔ကျပည္သူ႔လြတ္ေတာ္ ဥကၠဌ သူရဦးေရႊမန္းက မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ကုိ ေရွး႐ႈသည့္ ေျခလွမ္းတရပ္အေနျဖင့္ သတင္းမီဒီယာမ်ား၏ ေဝဖန္အၾကံျပဳခ်က္ကုိ ခံယူသြားမည္ဟု ေျပာဆုိခဲ့သည္။
ခ်င္းမုိင္(မဇိၥ်မ) ။ ။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စာေပစိစစ္ေရး၏ အခန္းက႑သည္ လုိအပ္ေနဆဲျဖစ္ၿပီး မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ မေပးႏိုင္ေသးဟု ဗုဒၶဟူးေန႔ ျပည္ေထာင္စု ေအာက္လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးတြင္ ျပန္ၾကားေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဝန္ၾကီး ဦးေက်ာ္ဆန္းက ေျပာသည္။
ရန္ကုန္တုိင္း သကၤန္းကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္မွ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဦးသိန္းၫြန္႔က "သတင္းမီဒီယာမ်ား၏ ထင္ျမင္ ယူဆခ်က္မ်ားကုိ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိခြင့္၊ ျဖန္႔ေဝခြင့္စသည့္ အခြင့္အေရးမ်ား ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးသည့္ ဥပေဒတရပ္ျပ႒ာန္းေပးရန္" အဆုိကုိ ဗုဒၶဟူးေန႔က လႊတ္ေတာ္ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဝန္ၾကီးဦးေက်ာ္ဆန္းက ေျဖၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“စာေပစိစစ္ေရး၏ အခန္းက႑မွာ လုိအပ္ေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တရား႐ံုးတြင္ ဥပေဒအရ ရင္ဆုိင္ရမည္ဆုိပါက မီဒီယာသမားမ်ားတြက္ ထိခုိက္နစ္နာမႈ ပုိမုိၾကီးမားႏုိင္ေၾကာင္းႏွင့္ ယေန႔ စာေပစိစစ္ေရးက တုိင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ဳိးအက်ိဳးအတြက္ မသင့္မေလ်ာ္ ေရးသားမႈမ်ားကုိ ဥပေဒႏွင့္အညီ ထိန္းသိမ္းေပးေနျခင္းသည္ စာေပေလာ ကသားမ်ား၏ အက်ဳိး၊ ျပည္သူအက်ဳိးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးေနျခင္းသာျဖစ္သည္ကုိ ေတြ႔ႏုိင္ပါေၾကာင္း” ဟု ဝန္ၾကီးဦးေက်ာ္ဆန္း၏ ေျပာဆုိမႈကုိ ၾကာသပေတးေန႔ထုတ္ ႏုိင္ငံပုိင္ သတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ယင္းအျပင္ “၁၉၈၈ ခုႏွစ္ အေရးအခင္း ကာလအတြင္းကလုိ ေရးခ်င္သလုိေရး၊ ထုတ္ခ်င္သလုိ ထုတ္ခဲ့ၾကသည့္ အခြင့္အေရးမ်ဳိး ရႏုိင္မည္ မဟုတ္ပါေၾကာင္း၊ လြတ္လပ္မႈကုိ အလြဲသံုးစားျပဳၿပီး မမွန္မကန္ ဇာတ္လမ္းဆင္ လုပ္ၾကံေရးသား ထုတ္လႊင့္မႈမ်ား ရွိခဲ့မႈေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတဝန္း ဆုိးရြာသည့္ ျဖစ္ရပ္မ်ားႏွင့္ ၾကံဳေတြ႔ခဲ့ရသည္ကုိ မေမ့ေစလုိေၾကာင္း” ဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္ဆန္းက ထည့္သြင္း ေျပာဆုိသြားသည္။
ဦးသိန္းၫြန္႔၏ အဆုိအေပၚ ဝန္ႀကီးဦးေက်ာ္ဆန္းက ေျဖၾကားရာတြင္ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ကို မေပးခ်င္ေသးေၾကာင္း ဘုရားေလာင္း ဆႏၵန္ဆင္မင္း အေၾကာင္းကုိသာ ဥပမာေပးကာ ေျပာသြားျခင္းကား အမတ္မ်ားအၾကား ေျပာစမွတ္ တြင္ေနသည္။
“သူေျပာတဲ့အဓိပၸါယ္က က်ေနာ္တုိ႔ ဒီမုိကေရစီလုပ္တယ္ဆုိတာ ႏုေသးတယ္။ အေတြ႔အၾကံဳေလး လုိေသးတယ္တဲ့။ အဲတာေၾကာင့္ ထိန္းဖုိ႔သိမ္းဖုိ႔ လုိအပ္ေသးတယ္၊ ဆႏၵန္ဆင္မင္း အဆြယ္ျပတ္တဲ့ ကိစၥက သူ႔ရဲ႕ မိဖုရားေပၚ ခါခ်ဥ္က်ရာက စတယ္ေပါ့။ ဆုိလုိရင္းကေတာ့ မီဒီယာေတြကုိ အကာကြယ္ေပးတဲ့ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းေပးဖုိ႔ ေလာေလာဆယ္ အဲဒါေပးဖုိ႔ မသင့္ေသးဘူး ဆုိတာေပါ့ဗ်” ဟု အျခား ျပည္သူ႔လြတ္ေတာ္ အမတ္တဦးက
ေျပာသည္။
သုိ႔ေသာ္ ဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္ဆန္း နာရီက္ေက်ာ္ၾကာ ေျပာဆုိခဲ့မႈကုိ ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဌာနက ထုတ္ေဝေသာ ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားျခင္း မရွိခဲ့သလုိ၊ အျခား အမတ္မ်ား၏ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားကုိလည္း ေဖာ္ျပျခင္း မရွိပါ။
ဆဒၵန္ဆင္မင္းဝတၳဳတြင္ ဆင္မင္းမွ မိဘုရားျဖစ္သူ စူဠသုဘဒၵါကို က်ီစယ္သည့္အေနျဖင့္ အင္ၾကင္းပန္းမ်ား စူဠသုဘဒၵါ ေပၚသုိ႔ က်ဲခ်ရာ ခါခ်ဥ္ေကာင္ပါသြားၿပီး စူဠသုဘဒၵါကို ကိုက္ခဲရာမွ အၿငိဳးထားကာ ေနာက္ဘဝတြင္ ဆင္မင္း၏ အစြယ္ကို နားေဌာင္းလုပ္ ပန္ရေစလိုေၾကာင္း ဆုေတာင္းရာမွ ဇာတ္လမ္းစခဲ့သည္။ စူဠသုဘဒၵါ ကြယ္လြန္ၿပီး ဘုရင္တပါး၏ မိဘုရားျဖစ္လာၿပီးေနာက္ ဆဒၵန္ဆင္မင္း၏ အစြယ္ကို ရလိုေၾကာင္း ဘုရင္ကို ေတာင္းဆိုရာမွ ဆဒၵန္ဆင္မင္း၏ အစြယ္ အျဖတ္ခံရသည္အထိ ျဖစ္ခဲ့ရၿပီး ဆဒၵန္ ဆင္မင္းပါ အသက္ဆံုးပါး ခဲ့ရသည္။
ဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္ဆန္းက ခါခ်ဥ္ေကာင္မွ စခဲ့သည့္ ဇာတ္လမ္းသည္ ဆင္မင္းပါ အစြယ္ျပတ္ကာ အသက္ဆံုးခဲ့ရသည္ အထိ ျဖစ္ခဲ့ပံုကို လက္ဟန္ေျခဟန္ျဖင့္ ေျပာဆုိခဲ့သည္ဟု အမတ္တဦးက ေျပာသည္။
ဦးေက်ာ္ဆန္းက အခ်ိန္ၾကာၾကာ ေျပာဆိုေနသျဖင့္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌဦးသူရေရႊမန္းက ဝင္ေရာက္ ဟန္႔တားခဲ့ရသည္ဟုလည္း အမတ္မ်ားက ေျပာသည္။
သတင္းမီဒီယာသမားမ်ားအတြက္ မိမိ၏ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္မ်ားကုိ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားေဖာ္ျပႏုိင္ရန္ မီဒီယာဆုိင္ရာ ဥပေဒၾကမ္း ျပ႒ာန္းႏုိင္ေရး ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ားကုိ ျပည္ေထာင္စု ေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ံုးသုိ႔ အႀကံျပဳ တင္ျပထားၿပီး ျဖစ္၍ ဦးသိန္းၫြန္႔၏ အဆုိကို လြတ္ေတာ္မွ မွတ္တမ္းတင္ထားရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။
ဗုဒၶဟူးေန႔ လြတ္ေတာ္ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဦးသိန္းၫြန္႔၏ အဆုိျပဳခ်က္ကုိ အမတ္ ၄ ဦးက ေဆြးေႏြးခဲ့ရာ ၾကံ့ခုိင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီ ေပါင္းတည္မဲဆႏၵနယ္မွ ဦးေအာင္ျမင့္သိန္းႏွင့္ လႈိင္သာယာၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္မွ ဦးဉာဏ္ဝင္းတုိ႔ ၂ ဦးက ယင္းအဆုိကုိ ကန္႔ကြက္ခဲ့သည္။
ပထမအၾကိမ္ ျပည္သူ႔လြတ္ေတာ္ ဒုတိယပံုမွန္ အစည္းအေဝးတြင္ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပရွိ သတင္းမီဒီယာသမားမ်ားကုိ ဝင္ေရာက္ သတင္းယူခြင့္ ျပဳခဲ့ေသာ္လည္း ျပန္လည္ ေရးသားထုတ္ျပန္ရာတြင္ အစုိးရသစ္၏ မူဝါဒႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ေထာက္ျပခ်က္၊ ေဝဖန္ခ်က္မ်ားကုိ စာေပစိစစ္ေရးက ျဖတ္ေတာက္ခဲ့သည္ဟု လႊတ္ေတာ္ သတင္းယူခဲ့သည္ ျပည္တြင္း သတင္းေထာက္မ်ားက ယခင္က မဇိၥ်မကုိ ေျပာဆုိခဲ့သည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ၾသဂုတ္လ ၂၂ ရက္ေန႔ကျပည္သူ႔လြတ္ေတာ္ ဥကၠဌ သူရဦးေရႊမန္းက မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ကုိ ေရွး႐ႈသည့္ ေျခလွမ္းတရပ္အေနျဖင့္ သတင္းမီဒီယာမ်ား၏ ေဝဖန္အၾကံျပဳခ်က္ကုိ ခံယူသြားမည္ဟု ေျပာဆုိခဲ့သည္။
