ကခ်င္ အာဇာနည္ေန႔ က်င္းပ

ဖနိဒါ| ဗုဒၶဟူးေန႔၊ ၾသဂုတ္လ ၁၀ ရက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ၂၀ နာရီ ၀၃ မိနစ္

ခ်င္းမုိင္(မဇိၥ်မ) ။       ။ ေတာ္လွန္ေရးမ်ားအတြင္း က်ဆံုးခဲ့ေသာ ကခ်င္အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရး အဖြဲ႔ KIO
ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ရဲေဘာ္ရဲဘက္မ်ားကုိ ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္ ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ က်ေရာက္ေသာ ကခ်င္ အာဇာနည္
ေန႔ အခမ္းအနားကုိ လုိင္ဇာၿမိဳ႕ ဌာနခ်ဳပ္တြင္ က်င္းပၾကသည္။

ေကအုိင္အုိ ဥကၠ႒ လေထာ္ေဇာ္ဆုိင္း အပါအဝင္ ေခါင္းေဆာင္ ၃ ဦး လုပ္ၾကံခံခဲ့ရသည့္ ေန႔ကုိ အစြဲျပဳ၍ ေတာ္လွန္
ေရး တုိက္ပြဲတြင္ က်ဆံုးသြားေသာ သူငယ္ေကာင္းမ်ားကုိ ရည္စူးကာ ကခ်င္ဘာသာျဖင့္ “Share shagan Nhtoi”
ဟု ေခၚဆုိသည့္ ႏွစ္စဥ္ အခမ္းအနား က်င္းပ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ေကအုိင္အုိ ဌာနခ်ဳပ္ လုိင္ဇာၿမိဳ႕ အပါအဝင္ သက္ဆုိင္ရာ ဌာနအလုိက္၊ တပ္မဟာ အသီးသီးတြင္ နံနက္ ၁ဝ နာရီ ခ်ိန္တြင္ အာဇာနည္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကုိ ဂုဏ္ျပဳ အေလးျပဳၾကၿပီး ေကအုိင္အုိ ေတာ္လွန္ေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ သမုိင္းကုိ ေကအုိင္အုိက ရွင္းလင္း ေဟာေျပာ ခဲ့သည္။

ထုိင္းႏိုင္ငံ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕တြင္ ကခ်င္တုိင္းရင္းသားမ်ားက ကခ်င္အာဇာနည္ေန႔ကို က်င္းပၾကသည္ (ဓာတ္ပံု- မဇၩိမ)

“က်ေနာ္တို႔ ျပည္နယ္ အခြင့္အေရး ရရွိေရး၊ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရး အတြက္ အသက္စြန္႔ၿပီးေတာ့
ေပးဆပ္ခဲ့တဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ရဲေဘာ္ေတြကုိ ဂုဏ္ျပဳတဲ့ အေနနဲ႔ သူတို႔ကုိ ရည္စူးၿပီးေတာ့ ဒီ share shagan nhtoi
ကုိ သတ္မွတ္တယ္။  ဒီေန႔ကုိ ဘာေၾကာင့္ သတ္မွတ္ရတယ္၊ ဒီေန႔ကုိ ဘယ္လုိ ဂုဏ္ျပဳရမယ္ ဆုိတာကို ေျပာပါ
တယ္” ဟု တြဲဘက္ အတြင္းေရးမႉး ဦးလနန္က ေျပာသည္။

ယေန႔ လုိင္ဇာၿမိဳ႕ မေနာကြင္း ခန္းမတြင္ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ား၊ လုိင္ဇာ ျပည္သူလူထုမ်ား ေထာင္ခ်ီ တက္ေရာက္ခဲ့သလုိ၊ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ စခန္းတြင္လည္း အဆုိပါ ကခ်င္ အာဇာနည္ေန႔ အခမ္းအနားကုိ က်င္းပခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

ယေန႔တြင္ ေကအုိင္အုိ၏ အမ်ဳိးသားအလံကုိ တဝက္သာ လြင့္ထူထားၿပီး ဌာနဆုိင္ရာ အသီးသီးက ႐ံုးပိတ္ရက္
အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားေသာ္လည္း  ေရွ႕တန္း ေရာက္ေနေသာ တပ္ဖြဲ႔မ်ားကမူ တာဝန္ ရပ္ဆုိင္းျခင္း မရွိဟု ဦးလနန္က ေျပာသည္။

KIO ၏ ေတာ္လွန္းေရး ရည္မွန္းခ်က္မ်ားအတြက္ ရဲေဘာ္ရဲဘက္မ်ား ေန႔စဥ္ႏွင့္ အမွ် အသက္ေပးလႉမႈ ရွိခဲ့ေသာ္
လည္း ၁၉၇၅ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁ဝ ရက္ေန႔ ဥကၠ႒ လေထာ္ေဇာ္ဆုိင္း က်ဆံုးခဲ့သည့္ ေန႔ကုိ အစြဲျပဳ၍ ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁ဝ ရက္ေန႔မွ စတင္ကာ ေန႔ အတိအက် သတ္မွတ္ခဲ့သည္ဟု ဦးလနန္က ေျပာသည္။

ထုိင္းႏိုင္ငံ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕တြင္ ကခ်င္တုိင္းရင္းသားမ်ားက ကခ်င္အာဇာနည္ေန႔ကို က်င္းပၾကသည္ (ဓာတ္ပံု- မဇၩိမ)

“တုိက္ပြဲကာလမွာ က်ဆံုးသြားတဲ့ ရဲေဘာ္ေတြကေတာ့ ေန႔စဥ္နဲ႔ အမွ်ရွိတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြရယ္၊  ဒီၾသဂုတ္လထဲမွာပဲ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ရင္းနဲ႔ အသက္ ေပးလႉသြားတာရွိတယ္။ ေနာက္ဥကၠ႒ ေခါင္းေဆာင္ တဦး
ျဖစ္တဲ့ ဥကၠ႒ ဘရန္ဆုိင္း ကလည္း ၾသဂုတ္လ ၈ ရက္ေန႔မွာ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ရင္း ေသဆံုးခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္
ေကအုိင္အုိ ဦးစီးဦးေဆာင္ ျပဳခဲ့တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေတာ္တာ္မ်ားမ်ားဟာ ဒီၾသဂုတ္လမွာ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ရင္း
ေသဆံုးခဲ့လုိ႔ သူတို႔ေတြအားလံုးကုိ ရည္စူးၿပီးေတာ့ ၾသဂုတ္လ ၁ဝရက္ေန႔ကုိ ေရြးျဖစ္တယ္”ဟု သူက မဇိၥ်မကုိ
ေျပာသည္။

ယခင္က KIO ေခါင္းေဆာင္မ်ား က်ဆံုးသည့္ ေန႔မ်ားကုိ ေန႔ရက္ မသတ္မွတ္ခဲ့ေသာ္လည္း ေခါင္းေဆာင္မ်ား က်ဆံုးခဲ့ေသာ ေန႔ကုိ အစည္းအေဝး က်င္းပကာ သတိရ ဂုဏ္ျပဳခဲ့ေလ့ ရွိသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၃၆ ႏွစ္ေျမာက္ၿပီ
ျဖစ္သည္။

၁၉၇၅ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁ဝ ရက္ေန႔တြင္ ပထမဆံုး ဥကၠ႒ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ လေထာ္ေဇာ္ဆုိင္း(Lahtaw Zau Seng)ႏွင့္
အတူ ဒုဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ လေထာ္ ေဇာ္တူး (lahtawZau Tu)ႏွင့္ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ဆလန္ကဘား ဖုန္ေရႊ ေဇာ္ဆုိင္း (Pungshwe ZauSeng) တုိ႔ ျမန္မာအစုိးရက ေစလႊတ္ထားသူ တစုက  ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္
(Thang Ngawk) ေတာင္တေနရာတြင္ လုပ္ႀကံ သတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရသည္။

၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၅ ရက္ေန႔က တုိင္းရင္းသား တန္းတူေရးႏွင့္ ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ ရရွိေနရးအတြက္
ေတာ္လွန္ေရး စတင္ခဲ့ေသာ ကခ်င္ေက်ာင္းသား ၇ ဦးထဲမွ ၃ ဦး ေသဆံုးခဲ့သည္။

ကခ်င္အာဇာနည္ေန႔ကုိ ျပည္တြင္း ျပည္ပ ႏုိင္ငံအသီးသီးတြင္လည္း ကခ်င္လူထုမ်ားက အခမ္းအနားမ်ား ျပဳလုပ္ က်င္းပေနၾကသည္။ ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္လည္း ခ်င္းမုိင္ အေျခစုိက္ Kachincenter အဖြဲ႔က ဦးေဆာင္၍ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနား က်င္းပၾကသည္။

၁၉၄၇ ခု ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၂ ရက္ေန႔က ရွမ္းျပည္နယ္ ပင္လံုတြင္ လြတ္လပ္ေရး ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း
ႏွင့္ ကခ်င္၊ ရွမ္း၊ ခ်င္း တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေသြးစည္းညီၫြတ္ေရးကုိ အေျခခံ၍ လူမ်ဳိးမ်ား တန္းတူေရး အာမခံသည့္ ပင္လံု စာခ်ဳပ္ကုိ ခ်ဳပ္ဆုိခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ မရခဲ့သျဖင့္ KIO က ၁၉၆၁ ခုႏွစ္တြင္ လက္နက္ကုိင္ ေတာ္လွန္ခဲ့သည္။