မုံပီး (မဇၩိမသတင္းဌာန)
ေအာက္တိုဘာ ၁၁ ရက္၊ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္။
မၾကာေသးမီက ျမန္မာျပည္တြင္ ျဖစ္ပြါးခဲ့ေသာ ဆႏၵျပပြဲမ်ားသည္ အိႏၵိယ ႏိုင္ငံသို႔လည္း ဂယက္ ရုိက္ခတ္ခဲ့သည္။ အိႏၵိယ အေရွ႔ေျမာက္ ျပည္နယ္ မဏိပူတြင္ လူ ၅ဝဝဝ ခန္႔က ၾကာသပေတးေန႔တြင္ လမ္းမမ်ားေပၚသို႔ ထြက္ဆႏၵျပခဲ့ၾကၿပီး စစ္အစိုးရကို ရႈတ္ခ်ခဲ့ၾကျပီး အိႏၵိယ အစိုးရကိုလည္း ျမန္မာျပည္ အေရးတြင္ ၾကားဝင္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္လည္း ေတာင္းဆို ခဲ့ၾကသည္။
ဇိုမီး ေက်ာင္းသား သမဂၢက ဦးစီး စီစဥ္သည့္ ဆႏၵျပပြဲတြင္ မဏိပူျပည္နယ္ ခ်ဳရာခ်န္ပူ ၿမ့ဳိမွ ႏိုင္ငံသားမ်ား ပါဝင္ ခ်ီတက္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကၿပီး ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား ေခါင္းေဆာင္သည့္ ဆႏၵျပပြဲမ်ားကို စစ္အစိုးရက အင္အားသံုး အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းခဲ့ျခင္းကို ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။
'ဆႏၵျပပြဲ အတြင္းနဲ႔ ဆႏၵျပပြဲ အၿပီး ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္း ခံခဲ့ရတဲ့ သူအားလံုးကို စစ္အစိုးရ အေနနဲ႔ ခ်က္ခ်င္း လႊတ္ေပးဘို႔ က်ေနာ္တို႔ ေတာင္းဆိုပါတယ္။ အိႏၵိယ အစိုးရ အေနနဲ႔လည္း အျခား ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းနဲ႔အတူ ျမန္မာျပည္ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းရာမွာ အတူတကြ ၾကားဝင္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖုိ႔လည္း ေတာင္းဆိုပါတယ္' ဟု ဆႏၵျပပြဲတြင္ ပါဝင္ခဲ့သူ တဦးက မဇၩိမသို႔ ေျပာျပသည္။
ဆႏၵျပသူမ်ားသည္ 'ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရး' 'ေဒၚေအာင္ဆန္းၾကည္ လႊတ္ေပးေရး' 'ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အားလံုး လႊတ္ေပးေရး' စေသာ ပိုစတာမ်ားကို ကိုင္ေဆာင္ကာ ၿမ့ဳိအတြင္း လွည့္လည္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကၿပီး ေဒသခံ ရဲအရာရွိမ်ားကိုလည္း စာတေစာင္ ေပးအပ္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ျမန္မာျပည္အတြင္း အေျပာင္းအလဲမ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္း၏ ဖိအားမ်ား တိုးပြါး လာသည့္ေနာက္ ယခု ဆႏၵျပပြဲသည္ အိႏၵိယ-ျမန္မာ နယ္စပ္ျပည္နယ္ ျဖစ္ေသာ မဏိပူတြင္ အႀကီးဆံုး ဆႏၵျပပြဲ ျဖစ္သည္။
ဗုဒၶဟူးေန႔ကလည္း ကမၻာတဝွမ္းမွ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက စစ္အစိုးရက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကုိ ဆက္လက္ က်ဴးလြန္ေနသည့္ အတြက္ ျပစ္တင္ ရႈတ္ခ်ခဲ့ၾကၿပီး ျမန္မာျပည္၏ အေျခအေနမ်ား ပုိမို ဆိုးရြားလာခဲ့ပါက လက္နက္ တင္ပို႔မႈ ပိတ္ဆို႔ေရး အပါအဝင္ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ပိုမို ျမႇင့္တင္ရန္ ေတာင္းဆို ခဲ့ၾကသည္။
ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၄၇ ႏိုင္ငံမွ ပါလီမန္ အမတ္ ၄ဝဝဝဝ ေက်ာ္ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ ႏိုင္ငံတကာ ပါလီမန္ အမတ္မ်ား သမဂၢ IPU ကလည္း ျမန္မာ စစ္တပ္ႏွင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား ေခါင္းေဆာင္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ ဆႏၵျပပြဲမ်ားကို စစ္အစိုးရ ဆက္လက္ ရက္စက္စြာ အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းေနျခင္း အတြက္ အႀကီးအက်ယ္ စိုးရိမ္ ပူပန္မိေၾကာင္း ဗုဒၶဟူးေန႔က အဆို တင္သြင္းခဲ့ေသးသည္။
ပါလီမန္ အမတ္မ်ား အေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို ကိုင္တြယ္ေနသည့္ အိုင္ပီယူ၏ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မတီက ျမန္မာ စစ္အစုိးရ၏ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းျခင္းကို ခံေနရသည့္ ျမန္မာ လႊတ္ေတာ္အမတ္ အနည္းဆံုး ၂၆ ဦး ရွိသည္ဟု မွတ္တမ္း တင္ထားသည္။ ထုိလႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ား၏ က်န္းမာေရး အတြက္ စိုးရိမ္ ပူပန္ေၾကာင္းႏွင့္ သူတုိ႔ကို ခ်က္ခ်င္း လႊတ္ေပးရန္လည္း ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
စစ္အစိုးရႏွင့္ အတိုက္အခံ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုမ်ား အၾကား အဆိုျပဳ ကမ္းလွမ္းထားေသာ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား အမွန္တကယ္ တိုးတက္မႈ ရွိလာသည္ အထိ အဖြဲ႔ဝင္ ၁ဝ ႏိုင္ငံ ပါဝင္ေသာ အေရွ႔ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံမ်ား အသင္း (အာဆီယံ) ၏ အဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံ အျဖစ္မွ ရပ္ဆိုင္းထားရန္ကို အဆိုပါ အေရးေပၚ အဆိုက ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းအား ေတာင္းဆိုထားသည္။
ထုိအေတာအတြင္း အေမရိကန္ ႏိုင္ငံကလည္း ၿဗိတိန္၊ ျပင္သစ္တုိ႔ႏွင့္ အတူ ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရး ေကာင္စီ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းကို လြန္ခဲ့ေသာ ေသာၾကာေန႔က ႀကီးမႉး တင္သြင္းခဲ့သည္။ အဆိုပါ မူၾကမ္းတြင္ အကယ္၍ ျမန္မာ စစ္အစိုးရက ကုလသမဂၢ၏ ၾကားဝင္ ျဖန္ေျဖမႈကို လိုက္နာရန္ ပ်က္ကြက္ပါက ႏိုင္ငံတကာ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကို ပိုမို ျပဳလုပ္ရန္ တြန္းအား ေပးသြားေရး ပါရွိသည္။
သို႔ေသာ္ ျမန္မာ စစ္အစိုးရ၏ အႀကီးဆံုး ကုန္သြယ္ဘက္ ျဖစ္ၿပီး ကာလရွည္ၾကာ မဟာမိတ္ ျဖစ္ခဲ့သည့္ တရုတ္ႏိုင္ငံကမူ ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရး ေကာင္စီ၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းပါ စာသားကို ျပင္ဆင္ရန္ ႀကဳိးပမ္းခဲ့သည္။ ျမန္မာ စစ္အစိုးရသို႔ ေပးပို႔မည့္ သတင္းစကားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ လံုျခံဳေရး ေကာင္စီ၏ ၁၅ ႏိုင္ငံ အဖြဲ႔ဝင္မ်ား အတြင္း သေဘာတူညီခ်က္ မရေသးေၾကာင္း သိရသည္။
အေမရိကန္က ႀကီးမႉး တင္သြင္းေသာ ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရး ေကာင္စီ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို တရုတ္ႏွင့္ရုရွက ယခုႏွစ္ ဇန္နဝါ ရီလက ဗီတိုအာဏာျဖင့္ ပယ္ခ်ခဲ့ၿပီးေနာက္ တက္ႂကြ လႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ စည္းရံုး လံႈ႔ေဆာ္သူမ်ားက ပီကင္းတြင္ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ က်င္းပမည့္ အိုလံပစ္ပြဲကို သပိတ္ေမွာက္ရန္ ဦးတည္ ႀကိဳးပမ္းေနၾကသည္။
ေအာက္တုိဘာလ ၅ ရက္ေန႔ကလည္း ျမန္မာ စစ္အစိုးရႏွင့္ အတိုက္အခံမ်ား အၾကား ေဆြးေႏြးမႈမ်ား စတင္ၿပီး အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး လုပ္ငန္းသို႔ တက္လွမ္းႏိုင္ေရး အတြက္ မိမိ၏ ၾသဇာ အရွိန္အဝါကို အသံုးခ်ကာ ျမန္မာ စစ္အစိုးရကို ဖိအားေပးပါရန္ ကမၻာ့ ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း ၂၁ ဦးက တရုတ္ အစိုးရကို ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
အဆိုပါ ကမၻာ့ ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းမ်ားက တရုတ္သမတ ဟူက်င္းေတာင္ သို႔ ေပးပို႔ခဲ့ေသာ အိတ္ဖြင့္ ေပးစာတြင္ ယင္း၏ ျမန္မာျပည္ဆိုင္ရာ မူဝါဒမ်ားကို ျပန္လည္ သံုးသပ္ရန္ႏွင့္ အထိန္းသိမ္းခံ ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ႏွင့္ အျခား ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးေရး အတြက္ ေတာင္းဆိုေနမႈမ်ားကို ေထာက္ခံပါရန္ တရုတ္ အစိုးရအား ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံကို လက္နက္ တင္ပို႔မႈမ်ား ခ်က္ခ်င္း ပိတ္ဆို႔ အေရးယူေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံစံု အက်ဳိးတူ ႏိုင္ငံေရးအရ ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ားကို ပိုမို ခိုင္မာ အင္အား ေတာင့္တင္းေရး အတြက္ ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရး ေကာင္စီတြင္ ၿငိ္မ္းခ်မ္းၿပီး စည္းေႏွာင္မႈ ရွိသည့္ (မလိုက္နာ မေနရသည့္) ဆံုးျဖတ္ခ်က္တရပ္ ခ်မွတ္ႏိုင္ေရး သေဘာ တူညီခ်က္ ရရွိရန္ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကို တရုတ္အစိုးရ အေနျဖင့္ ေထာက္ခံပါရန္လည္း အဆိုပါ သမတေဟာင္းမ်ားႏွင့္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္းမ်ားက တရုတ္အစိုးရ ကို တိုက္တြန္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။