သဲသဲ | ဗုဒၶဟူးေန႔၊ ႏုိဝင္ဘာလ ၁၆ ရက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ၂၀ နာရီ ၅၄ မိနစ္
နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ) ။ ။ စပါးေစ်းက်သည့္အတြက္ ေတာင္သူမ်ား အ႐ႈံးမေပၚေစရန္ ႏိုင္ငံေတာ္မွ အရန္ဆန္ တန္ခ်ိန္ တသန္းကို အာမခံေစ်းႏႈန္းျဖင့္ ဝယ္ယူမည့္ အစီအစဥ္မွာ ညွိႏႈိင္းဆဲျဖစ္ၿပီး တန္ခ်ိန္ျပည့္ ဝယ္ယူႏိုင္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆန္စပါး လုပ္ငန္းရွင္အသင္းက ေျပာသည္။
စပါးေစ်းက်ဆင္းျခင္းမွာ လယ္ေျမမ်ား ေရလႊမ္းမိုးျခင္း၊ ေဒၚလာေစ်း က်ဆင္းလာ၍ ျပည္ပတင္ပို႔မႈ နည္းလာျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး ေတာင္သူမ်ား နစ္နာမႈအား ပံ့ပိုးသည့္အေနျဖင့္ အရန္ဆန္အျဖစ္ ဝယ္ယူရန္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ၾသဂုတ္လအတြင္း ေနျပည္ေတာ္တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ စီးပြားေရး အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေျပာဆိုခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“အရန္ဆန္ ဝယ္ဖုိ႔ကို ေဒသအလိုက္တာဝန္ေတြ ေပးၿပီးလုပ္ဖို႔ေပါ့။ သို႔ေသာ္ ဝယ္မယ္ဆိုရင္ေတာင္ အဲဒီေလာက္ အမ်ားႀကီး တခါတည္း မဝယ္ႏိုင္ပါဘူး။ အခုက ညွိႏႈိင္းေနရတုန္းပါပဲ၊ တုိးတက္မႈမရေသးဘူး” ဟု ဆန္စပါး လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္း ဒုဥကၠဌ ဦးစိန္ဝင္းလႈိင္က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ယင္းအရန္ဆန္ တသန္းကို အစိုးရႏွင့္ ဆန္ကုန္သည္မ်ားက ေငြေၾကးထက္ဝက္စီ စိုက္ထုတ္ဝယ္ယူရမည္ ျဖစ္သည္။
ဒီဇင္ဘာလအတြင္း အရန္ဆန္ဝယ္ယူႏုိင္ရန္အတြက္ သက္ဆုိင္ရာသို႔ တင္ျပားၿပီး အာမခံေစ်း သတ္မွန္ရႏွင့္ ဝယ္ယူေရး လုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ မူဝါဒညွိႏႈိင္းရန္ ယခုတပတ္အတြင္း ဆန္စပါးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား ဗဟိုေကာ္မတီ အစည္းအေဝးပြဲ ေခၚယူသြားရန္ စီစဥ္ထားသည္။
ၾသဂုတ္လေႏွာင္းပိုင္းကလည္း ဆန္စပါးအထူးျပဳကုမၺဏီမ်ားက စပါးတင္းတရာလွ်င္ က်ပ္ေလးသိန္းျဖင့္ အာမခံေပးကာ ဝယ္ယူမႈမ်ား စတင္ခဲ့ေသးသည္။ သို႔ေသာ္ ဝယ္ယူမႈမွာ ကုမၺဏီမွ မ်ဳိးစပါးႏွင့္ နည္းပညာ ရယူစိုက္ပ်ဳိး သည့္ ေတာင္သူမ်ားအတြက္သာ ျဖစ္ခဲ့သည္။
“အထူးျပဳကုမၼဏီေတြက ေတာင္သူေတြကို အာမခံထားတာရွိပါတယ္။ ေလးသိန္းနဲ႔ ဝယ္ဖုိ႔ေလ။ အဲဒီမွာ ျခြင္းခ်က္ေတာ့ ရွိတာေပါ့။ သူတုိ႔ေပးတဲ့မ်ဳိးကို စပါးမ်ဳိးကိုစိုက္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ေပးတဲ့ နည္းစနစ္နဲ႔ အကူအညီနဲ႔ စိုက္တဲ့ စပါး ဆိုရင္ေပါ့” ဟု ဦးစိန္ဝင္းလႈိင္က ဆိုသည္။
ျပည္ပဆန္တင္ပို႔မႈလည္း ယခုႏွစ္အတြင္း သိသာစြာ က်ဆင္းလ်က္ရွိၿပီး ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္က တန္ခ်ိန္ ရွစ္သိန္းခန္႔ ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ ဧၿပီလမွ စက္တင္ဘာလအထိ တန္ခ်ိန္ သံုးသိန္းခြဲသာ တင္ပို႔ႏုိင္ခဲ့ေသးသည္။
ယင္းကဲ့သို႔ ျပည္ပဝယ္လက္ နည္းပါးမႈေၾကာင့္ ေတာင္သူမ်ား တြက္ေျခကိုက္ေစမည့္ အာမခံေစ်းႏႈန္း သတ္မွတ္ေရး မွာ အခက္ေတြ႔ေနသည္ဟု ဆန္စပါးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ေျပာဆိုသည္။
ယင္းအျပင္ ျပည္ပတင္ပို႔မႈနည္းျခင္းေၾကာင့္ ျပည္တြင္းတြင္လည္း ေတာက္ေလ်ာက္ဆိုသလို စပါးေစ်း က်ဆင္း လ်က္ရွိရာ စပါးေပၚဦးစတြင္ ဧရာဝတီႏွင့္ ပဲခူးတုိင္းအတြင္း ဧည့္မထမွာ က်ပ္ ႏွစ္သန္းရွစ္ေသာင္းႏွင့္ ဆင္းသြယ္ လက္စပါးမွာ သံုးသိန္းႏွစ္ေသာင္းသာ ေပါက္ေစ်းရွိသည္။ ယင္းေစ်းႏႈန္းသည္ ယခင္ႏွစ္ကထက္ က်ပ္ငါးေသာင္း ခန္႔ ေလ်ာ့နည္းသည္။
“အခုကေတာ့ အစိုးရေပၚပဲ မူတည္ေတာ့တယ္။ သံုးသိန္းခြဲနဲ႔ ထိန္းေပးမယ္ဆိုၿပီး ေတာက္ေလ်ာက္ ေျပာေနတာ အခုထိေတာ့ မလုပ္ေပးေသးဘူး” ဟု ဧရာဝတီတိုင္း ေမာ္ကြ်န္းၿမိဳ႕နယ္ လယ္သမားတဦးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ပဲခူးတုိင္း သနပ္ပင္ၿမိဳ႕နယ္မွ လယ္သမား တဦးကလည္း “စပါးရိတ္ခ်ိန္မွာ လယ္ထဲေရက ေပါင္လည္ေလာက္ ရွိေနေသးတယ္။ လွမ္းဖို႔မရွိေတာ့ ကားလမ္းေပၚ တက္လွမ္းထားရတယ္။ ေရထိစပါး ဆိုေတာ့ ေပါက္ေစ်းေတာင္ မရဘူး” ဟု ဆိုသည္။
ယင္းအျပင္ အရန္ဆန္ဝယ္ယူမည္ဆုိပါက အာမခံေစ်းႏႈန္းအား တင္းတရာလွ်င္ က်ပ္သံုးသိန္းခြဲ အနည္းဆံုး ထားရွိမွသာလွ်င္ စိုက္ပ်ဳိးစရိတ္ ကာမိႏုိင္မည္ဟု ေတာင္သူမ်ားက ခန္႔မွန္းထားသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ တႏွစ္လွ်င္ ဆန္တန္ခ်ိန္ ၁၇ သန္း ထြက္ရွိေသာ္လည္း ယခုႏွစ္တြင္ မိုးဖ်က္၍ စပါးအဓိက စိုက္ပ်ဳိး သည့္ ဧရာဝတီႏွင့္ ပဲခူးတုိင္းအပါအဝင္ မြန္၊ ကရင္ႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တို႔တြင္ စပါးခင္းမ်ား ပ်က္စီးခဲ့ရသည္။
ယင္းအတြက္ ယခုႏွစ္ ဆန္ထြက္ႏႈန္းမွာ ၁ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ က်ဆင္းဖြယ္ရွိသည္ဟု ဆန္စပါး လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းက ခန္႔မွန္းထားသည္။
နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ) ။ ။ စပါးေစ်းက်သည့္အတြက္ ေတာင္သူမ်ား အ႐ႈံးမေပၚေစရန္ ႏိုင္ငံေတာ္မွ အရန္ဆန္ တန္ခ်ိန္ တသန္းကို အာမခံေစ်းႏႈန္းျဖင့္ ဝယ္ယူမည့္ အစီအစဥ္မွာ ညွိႏႈိင္းဆဲျဖစ္ၿပီး တန္ခ်ိန္ျပည့္ ဝယ္ယူႏိုင္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆန္စပါး လုပ္ငန္းရွင္အသင္းက ေျပာသည္။
စပါးေစ်းက်ဆင္းျခင္းမွာ လယ္ေျမမ်ား ေရလႊမ္းမိုးျခင္း၊ ေဒၚလာေစ်း က်ဆင္းလာ၍ ျပည္ပတင္ပို႔မႈ နည္းလာျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး ေတာင္သူမ်ား နစ္နာမႈအား ပံ့ပိုးသည့္အေနျဖင့္ အရန္ဆန္အျဖစ္ ဝယ္ယူရန္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ၾသဂုတ္လအတြင္း ေနျပည္ေတာ္တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ စီးပြားေရး အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေျပာဆိုခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“အရန္ဆန္ ဝယ္ဖုိ႔ကို ေဒသအလိုက္တာဝန္ေတြ ေပးၿပီးလုပ္ဖို႔ေပါ့။ သို႔ေသာ္ ဝယ္မယ္ဆိုရင္ေတာင္ အဲဒီေလာက္ အမ်ားႀကီး တခါတည္း မဝယ္ႏိုင္ပါဘူး။ အခုက ညွိႏႈိင္းေနရတုန္းပါပဲ၊ တုိးတက္မႈမရေသးဘူး” ဟု ဆန္စပါး လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္း ဒုဥကၠဌ ဦးစိန္ဝင္းလႈိင္က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ယင္းအရန္ဆန္ တသန္းကို အစိုးရႏွင့္ ဆန္ကုန္သည္မ်ားက ေငြေၾကးထက္ဝက္စီ စိုက္ထုတ္ဝယ္ယူရမည္ ျဖစ္သည္။
ဒီဇင္ဘာလအတြင္း အရန္ဆန္ဝယ္ယူႏုိင္ရန္အတြက္ သက္ဆုိင္ရာသို႔ တင္ျပားၿပီး အာမခံေစ်း သတ္မွန္ရႏွင့္ ဝယ္ယူေရး လုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ မူဝါဒညွိႏႈိင္းရန္ ယခုတပတ္အတြင္း ဆန္စပါးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား ဗဟိုေကာ္မတီ အစည္းအေဝးပြဲ ေခၚယူသြားရန္ စီစဥ္ထားသည္။
ၾသဂုတ္လေႏွာင္းပိုင္းကလည္း ဆန္စပါးအထူးျပဳကုမၺဏီမ်ားက စပါးတင္းတရာလွ်င္ က်ပ္ေလးသိန္းျဖင့္ အာမခံေပးကာ ဝယ္ယူမႈမ်ား စတင္ခဲ့ေသးသည္။ သို႔ေသာ္ ဝယ္ယူမႈမွာ ကုမၺဏီမွ မ်ဳိးစပါးႏွင့္ နည္းပညာ ရယူစိုက္ပ်ဳိး သည့္ ေတာင္သူမ်ားအတြက္သာ ျဖစ္ခဲ့သည္။
“အထူးျပဳကုမၼဏီေတြက ေတာင္သူေတြကို အာမခံထားတာရွိပါတယ္။ ေလးသိန္းနဲ႔ ဝယ္ဖုိ႔ေလ။ အဲဒီမွာ ျခြင္းခ်က္ေတာ့ ရွိတာေပါ့။ သူတုိ႔ေပးတဲ့မ်ဳိးကို စပါးမ်ဳိးကိုစိုက္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ေပးတဲ့ နည္းစနစ္နဲ႔ အကူအညီနဲ႔ စိုက္တဲ့ စပါး ဆိုရင္ေပါ့” ဟု ဦးစိန္ဝင္းလႈိင္က ဆိုသည္။
ျပည္ပဆန္တင္ပို႔မႈလည္း ယခုႏွစ္အတြင္း သိသာစြာ က်ဆင္းလ်က္ရွိၿပီး ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္က တန္ခ်ိန္ ရွစ္သိန္းခန္႔ ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ ဧၿပီလမွ စက္တင္ဘာလအထိ တန္ခ်ိန္ သံုးသိန္းခြဲသာ တင္ပို႔ႏုိင္ခဲ့ေသးသည္။
ယင္းကဲ့သို႔ ျပည္ပဝယ္လက္ နည္းပါးမႈေၾကာင့္ ေတာင္သူမ်ား တြက္ေျခကိုက္ေစမည့္ အာမခံေစ်းႏႈန္း သတ္မွတ္ေရး မွာ အခက္ေတြ႔ေနသည္ဟု ဆန္စပါးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ေျပာဆိုသည္။
ယင္းအျပင္ ျပည္ပတင္ပို႔မႈနည္းျခင္းေၾကာင့္ ျပည္တြင္းတြင္လည္း ေတာက္ေလ်ာက္ဆိုသလို စပါးေစ်း က်ဆင္း လ်က္ရွိရာ စပါးေပၚဦးစတြင္ ဧရာဝတီႏွင့္ ပဲခူးတုိင္းအတြင္း ဧည့္မထမွာ က်ပ္ ႏွစ္သန္းရွစ္ေသာင္းႏွင့္ ဆင္းသြယ္ လက္စပါးမွာ သံုးသိန္းႏွစ္ေသာင္းသာ ေပါက္ေစ်းရွိသည္။ ယင္းေစ်းႏႈန္းသည္ ယခင္ႏွစ္ကထက္ က်ပ္ငါးေသာင္း ခန္႔ ေလ်ာ့နည္းသည္။
“အခုကေတာ့ အစိုးရေပၚပဲ မူတည္ေတာ့တယ္။ သံုးသိန္းခြဲနဲ႔ ထိန္းေပးမယ္ဆိုၿပီး ေတာက္ေလ်ာက္ ေျပာေနတာ အခုထိေတာ့ မလုပ္ေပးေသးဘူး” ဟု ဧရာဝတီတိုင္း ေမာ္ကြ်န္းၿမိဳ႕နယ္ လယ္သမားတဦးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ပဲခူးတုိင္း သနပ္ပင္ၿမိဳ႕နယ္မွ လယ္သမား တဦးကလည္း “စပါးရိတ္ခ်ိန္မွာ လယ္ထဲေရက ေပါင္လည္ေလာက္ ရွိေနေသးတယ္။ လွမ္းဖို႔မရွိေတာ့ ကားလမ္းေပၚ တက္လွမ္းထားရတယ္။ ေရထိစပါး ဆိုေတာ့ ေပါက္ေစ်းေတာင္ မရဘူး” ဟု ဆိုသည္။
ယင္းအျပင္ အရန္ဆန္ဝယ္ယူမည္ဆုိပါက အာမခံေစ်းႏႈန္းအား တင္းတရာလွ်င္ က်ပ္သံုးသိန္းခြဲ အနည္းဆံုး ထားရွိမွသာလွ်င္ စိုက္ပ်ဳိးစရိတ္ ကာမိႏုိင္မည္ဟု ေတာင္သူမ်ားက ခန္႔မွန္းထားသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ တႏွစ္လွ်င္ ဆန္တန္ခ်ိန္ ၁၇ သန္း ထြက္ရွိေသာ္လည္း ယခုႏွစ္တြင္ မိုးဖ်က္၍ စပါးအဓိက စိုက္ပ်ဳိး သည့္ ဧရာဝတီႏွင့္ ပဲခူးတုိင္းအပါအဝင္ မြန္၊ ကရင္ႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တို႔တြင္ စပါးခင္းမ်ား ပ်က္စီးခဲ့ရသည္။
ယင္းအတြက္ ယခုႏွစ္ ဆန္ထြက္ႏႈန္းမွာ ၁ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ က်ဆင္းဖြယ္ရွိသည္ဟု ဆန္စပါး လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းက ခန္႔မွန္းထားသည္။
