ခ်င္းမိုင္ (မဇၥ်ိမ) ။ ။ တပတ္ေက်ာ္ ၾကာသြားၿပီျဖစ္ေသာ တိုင္ရီဖိနပ္စက္႐ုံ အလုပ္သမားမ်ား၏ ထိုင္သပိတ္ ဆႏၵျပပြဲမွာ အလုပ္ရွင္ႏွင့္ အလုပ္သမားမ်ားအၾကား လုပ္ခလစာ ညွိႏႈိင္းမႈ မေျပလည္ႏိုင္ေသးဘဲျဖစ္ေနၿပီး ဆႏၵျပပြဲ ရက္ဆက္သြားမည့္ အေျခအေနတြင္ ရွိေနသည္။
တနလၤာေန႔မနက္ပိုင္းတြင္ အလုပ္သမားဝန္ၾကီးဌာနမွ ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ဦးခ်စ္ရွိန္ အပါအဝင္ တိုင္းႏွင့္ ၿမိဳ႕နယ္ အလုပ္သမား ညႊန္ၾကားမႈ ဦးစီးဌာနမ်ားမွ တာဝန္ရွိသူမ်ား၊ စက္႐ုံပိုင္ရွင္ႏွင့္ အလုပ္သမားမ်ားဖက္မွ ကိုယ္စားလွယ္ ၃၈ ဦးတို႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ထိုက္သင့္သည့္ လစာႏႈန္းထားထိ မရရွိ၍ ညွိႏိႈင္းမႈ မေအာင္ျမင္ခဲ့ေပ။
အလုပ္သမားမ်ားသည္ မူလက စက္႐ုံက သတ္မွတ္ေပးထားသည့္ တနာရီလွ်င္ ၇၅ က်ပ္ႏႈန္းကို ၂၁၆ က်ပ္သို႔ တိုးျမႇင့္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ေသာ္လည္း မရသျဖင့္ ၁၅၀ က်ပ္သို႔ ေလွ်ာ့ခ် ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုေတာင္းဆိုခ်က္ကို အလုပ္ရွင္ဘက္မွ ၁၀၀ က်ပ္ထက္ ပိုမေပးဘဲ တင္းမာေန၍ အဆင္မေျပရျခင္း ျဖစ္သည္။
“သူ႔အေနနဲ႔လည္း ထပ္တိုးမေပးႏိုင္ဘူး။ သူေပးတဲ့ လစာကို ေက်နပ္မွ အလုပ္လာဆင္း၊ မေက်နပ္ရင္ မဆင္းနဲ႔၊ ဒီလို ပံုစံမ်ဳိး သူတို႔က ေျပာေတာ့ ေဆြးေႏြးမႈက အဆင္မေျပ ျဖစ္သြားတာ” ဟု အလုပ္သမားေခါင္းေဆာင္ တဦးျဖစ္သူ မမိုးေဝ က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
အလုပ္သမမ်ားက အေျခခံ လစာ တိုးေပးရန္အပါအဝင္ ရက္ပ်က္ေၾကး မျဖတ္ေတာက္ရန္၊ လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း ဖိနပ္မ်ား မေတာ္တဆ ပ်က္စီးပါက လစာေငြ ျဖတ္ေတာက္ျခင္း မျပဳရန္၊ ေသာက္ေရ လံုေလာက္စြာ ေပးရန္၊ အလုပ္သမား အေယာက္ ၅ဝ ကို အိမ္သာတလံုး ထားေပးရန္၊ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ က်ေရာက္ျခင္းႏွင့္ မိသားစု အေရးကိစၥမ်ားတြင္ ခြင့္ေပးရန္မ်ားကို
ေတာင္းဆိုထားၾကသည္။
တိုင္ရီတြင္ တနလၤာေန႔မွ ေသာၾကာေန႔ထိ မနက္ ၇ ခြဲမွ ၉ နာရီထိ အလုပ္ဆင္းရေသာ္လည္း လုပ္အားခမွ ထိုက္တန္သည့္ ခံစားခြင့္ မရရွိသျဖင့္ အလုပ္သမမ်ားအေနျဖင့္ ေတာင္းဆိုရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“မိန္းခေလးတေယာက္ အေဆာင္ငွားေနမယ္ဆိုရင္ အေဆာင္ခက အနည္းဆံုး ၈ ေထာင္ ရွိတယ္။ ထမင္းစရိတ္က ၂ ေသာင္းခြဲေလာက္ ရွိတယ္။ တျခား အေထြေထြ စားရိတ္နဲ႔ဆိုရင္ ၄ ေသာင္းေက်ာ္ေလာက္ ကုန္တယ္။ ရတဲ့လစာက လူေဟာင္းမွ အျမင့္ဆံုးလစာက ၇ ေသာင္းပဲ ရွိေတာ့ အလုပ္လုပ္ၿပီး ခံစားခြင့္က ဘာမွမရွိဘူး” ဟု မမိုးေဝ က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
စက္႐ုံအလုပ္သမားမ်ားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းႏွင့္ ရခိုင္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ႏွင့္ ဧရာဝတီတိုင္းတို႔မွ အမ်ားဆံုးျဖစ္ၿပီး ၎တို႔ ေဒသမ်ားအတြင္း အလုပ္အကိုင္ မေျပလည္မႈမ်ားေၾကာင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေပၚတက္၍ အလုပ္ လုပ္ကိုင္ေနသူမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း အလုပ္သမားမ်ားထံမွ စံုစမ္းသိရွိရသည္။ လုပ္အားခ တိုးျမႇင့္ေပးေရးကိုလည္း ထိုက္သင့္သည့္ ေတာင္းဆိုမႈ ရရွိသည္အထိ ဆက္လက္ ေတာင္းဆိုသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သူတုိ႔ကေျပာဆိုၾကသည္။
အဆိုပါကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ လႈိင္သာယာၿမိဳ႕နယ္ အလုပ္သမားညႊန္ၾကားေရးမႉး ႐ုံးႏွင့္ တိုင္ရီစက္႐ုံ တို႔ကို မဇၥ်ိမက ဆက္သြယ္ ေမးျမန္ေသာ္လည္း ေျဖၾကားရန္ ျငင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။
အလုပ္သမားအေရး ေဆာင္ရြက္ ေပးေနသည့္ ေရွ႕ေန ကိုဖိုးျဖဴကလည္း အလုပ္သမားမ်ား၏ ထိုက္သင့္သည့္ အက်ဳိးခံစားခြင့္ ရရွိသြားသည္အထိ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွ ေဆာင္ရြက္ေပးသြားမည္ဟု ဆိုသည္။
တိုင္ရီစက္႐ုံသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသားပိုင္ စက္႐ုံျဖစ္ၿပီး အေျခခံလစာႏွင့္ အခ်ိန္ပိုေၾကးမ်ားႏွင့္ အျခား တင္းၾကပ္သည့္ စည္းမ်ဥ္းမ်ားေၾကာင့္ ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္မွ စတင္ကာ ၃ ႏွစ္ဆက္တိုက္ အလုပ္သမားမ်ား၏ ဆႏၵျပေတာင္းဆိုမႈမ်ားျဖင့္ ၾကံဳေတြ႔ ခဲ့ရေၾကာင္းသိရၿပီး ယခုအၾကိမ္ဆႏၵျပမႈသည္ ရက္အရွည္ၾကာဆံုးျဖစ္သည္။
ေဖေဖၚဝါရီလ ၆ ရက္ေန႔က စတင္ခဲ့ေသာ တုိင္ရီ ဖိနပ္စက္႐ုံအလုပ္သမားမ်ား ဆႏၵျပမႈ ၃ ရက္ေျမာက္အၾကာတြင္ ယင္းစက္မႈဇုန္အတြင္းရွိ New Way ဖိနပ္ စက္႐ုံႏွင့္ သံုးထပ္ၾကီး အထည္ခ်ဳပ္ စက္႐ုံတို႔တြင္လည္း လုပ္အားခ တိုးေပးရန္ အလုပ္မဆင္းဘဲ ဆႏၵျပေတာင္းဆိုမႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး အလုပ္ရွင္မ်ားႏွင့္ ညွိႏႈိင္းေျပလည္သြားၾကသည္။
တနလၤာေန႔မနက္ပိုင္းတြင္ အလုပ္သမားဝန္ၾကီးဌာနမွ ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ဦးခ်စ္ရွိန္ အပါအဝင္ တိုင္းႏွင့္ ၿမိဳ႕နယ္ အလုပ္သမား ညႊန္ၾကားမႈ ဦးစီးဌာနမ်ားမွ တာဝန္ရွိသူမ်ား၊ စက္႐ုံပိုင္ရွင္ႏွင့္ အလုပ္သမားမ်ားဖက္မွ ကိုယ္စားလွယ္ ၃၈ ဦးတို႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ထိုက္သင့္သည့္ လစာႏႈန္းထားထိ မရရွိ၍ ညွိႏိႈင္းမႈ မေအာင္ျမင္ခဲ့ေပ။
အလုပ္သမားမ်ားသည္ မူလက စက္႐ုံက သတ္မွတ္ေပးထားသည့္ တနာရီလွ်င္ ၇၅ က်ပ္ႏႈန္းကို ၂၁၆ က်ပ္သို႔ တိုးျမႇင့္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ေသာ္လည္း မရသျဖင့္ ၁၅၀ က်ပ္သို႔ ေလွ်ာ့ခ် ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုေတာင္းဆိုခ်က္ကို အလုပ္ရွင္ဘက္မွ ၁၀၀ က်ပ္ထက္ ပိုမေပးဘဲ တင္းမာေန၍ အဆင္မေျပရျခင္း ျဖစ္သည္။
“သူ႔အေနနဲ႔လည္း ထပ္တိုးမေပးႏိုင္ဘူး။ သူေပးတဲ့ လစာကို ေက်နပ္မွ အလုပ္လာဆင္း၊ မေက်နပ္ရင္ မဆင္းနဲ႔၊ ဒီလို ပံုစံမ်ဳိး သူတို႔က ေျပာေတာ့ ေဆြးေႏြးမႈက အဆင္မေျပ ျဖစ္သြားတာ” ဟု အလုပ္သမားေခါင္းေဆာင္ တဦးျဖစ္သူ မမိုးေဝ က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
အလုပ္သမမ်ားက အေျခခံ လစာ တိုးေပးရန္အပါအဝင္ ရက္ပ်က္ေၾကး မျဖတ္ေတာက္ရန္၊ လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း ဖိနပ္မ်ား မေတာ္တဆ ပ်က္စီးပါက လစာေငြ ျဖတ္ေတာက္ျခင္း မျပဳရန္၊ ေသာက္ေရ လံုေလာက္စြာ ေပးရန္၊ အလုပ္သမား အေယာက္ ၅ဝ ကို အိမ္သာတလံုး ထားေပးရန္၊ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ က်ေရာက္ျခင္းႏွင့္ မိသားစု အေရးကိစၥမ်ားတြင္ ခြင့္ေပးရန္မ်ားကို
ေတာင္းဆိုထားၾကသည္။
တိုင္ရီတြင္ တနလၤာေန႔မွ ေသာၾကာေန႔ထိ မနက္ ၇ ခြဲမွ ၉ နာရီထိ အလုပ္ဆင္းရေသာ္လည္း လုပ္အားခမွ ထိုက္တန္သည့္ ခံစားခြင့္ မရရွိသျဖင့္ အလုပ္သမမ်ားအေနျဖင့္ ေတာင္းဆိုရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“မိန္းခေလးတေယာက္ အေဆာင္ငွားေနမယ္ဆိုရင္ အေဆာင္ခက အနည္းဆံုး ၈ ေထာင္ ရွိတယ္။ ထမင္းစရိတ္က ၂ ေသာင္းခြဲေလာက္ ရွိတယ္။ တျခား အေထြေထြ စားရိတ္နဲ႔ဆိုရင္ ၄ ေသာင္းေက်ာ္ေလာက္ ကုန္တယ္။ ရတဲ့လစာက လူေဟာင္းမွ အျမင့္ဆံုးလစာက ၇ ေသာင္းပဲ ရွိေတာ့ အလုပ္လုပ္ၿပီး ခံစားခြင့္က ဘာမွမရွိဘူး” ဟု မမိုးေဝ က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
စက္႐ုံအလုပ္သမားမ်ားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းႏွင့္ ရခိုင္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ႏွင့္ ဧရာဝတီတိုင္းတို႔မွ အမ်ားဆံုးျဖစ္ၿပီး ၎တို႔ ေဒသမ်ားအတြင္း အလုပ္အကိုင္ မေျပလည္မႈမ်ားေၾကာင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေပၚတက္၍ အလုပ္ လုပ္ကိုင္ေနသူမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း အလုပ္သမားမ်ားထံမွ စံုစမ္းသိရွိရသည္။ လုပ္အားခ တိုးျမႇင့္ေပးေရးကိုလည္း ထိုက္သင့္သည့္ ေတာင္းဆိုမႈ ရရွိသည္အထိ ဆက္လက္ ေတာင္းဆိုသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သူတုိ႔ကေျပာဆိုၾကသည္။
အဆိုပါကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ လႈိင္သာယာၿမိဳ႕နယ္ အလုပ္သမားညႊန္ၾကားေရးမႉး ႐ုံးႏွင့္ တိုင္ရီစက္႐ုံ တို႔ကို မဇၥ်ိမက ဆက္သြယ္ ေမးျမန္ေသာ္လည္း ေျဖၾကားရန္ ျငင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။
အလုပ္သမားအေရး ေဆာင္ရြက္ ေပးေနသည့္ ေရွ႕ေန ကိုဖိုးျဖဴကလည္း အလုပ္သမားမ်ား၏ ထိုက္သင့္သည့္ အက်ဳိးခံစားခြင့္ ရရွိသြားသည္အထိ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွ ေဆာင္ရြက္ေပးသြားမည္ဟု ဆိုသည္။
တိုင္ရီစက္႐ုံသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသားပိုင္ စက္႐ုံျဖစ္ၿပီး အေျခခံလစာႏွင့္ အခ်ိန္ပိုေၾကးမ်ားႏွင့္ အျခား တင္းၾကပ္သည့္ စည္းမ်ဥ္းမ်ားေၾကာင့္ ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္မွ စတင္ကာ ၃ ႏွစ္ဆက္တိုက္ အလုပ္သမားမ်ား၏ ဆႏၵျပေတာင္းဆိုမႈမ်ားျဖင့္ ၾကံဳေတြ႔ ခဲ့ရေၾကာင္းသိရၿပီး ယခုအၾကိမ္ဆႏၵျပမႈသည္ ရက္အရွည္ၾကာဆံုးျဖစ္သည္။
ေဖေဖၚဝါရီလ ၆ ရက္ေန႔က စတင္ခဲ့ေသာ တုိင္ရီ ဖိနပ္စက္႐ုံအလုပ္သမားမ်ား ဆႏၵျပမႈ ၃ ရက္ေျမာက္အၾကာတြင္ ယင္းစက္မႈဇုန္အတြင္းရွိ New Way ဖိနပ္ စက္႐ုံႏွင့္ သံုးထပ္ၾကီး အထည္ခ်ဳပ္ စက္႐ုံတို႔တြင္လည္း လုပ္အားခ တိုးေပးရန္ အလုပ္မဆင္းဘဲ ဆႏၵျပေတာင္းဆိုမႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး အလုပ္ရွင္မ်ားႏွင့္ ညွိႏႈိင္းေျပလည္သြားၾကသည္။