ဖနိဒါ | အဂၤါေန႔၊ ဒီဇင္ဘာလ ၁၁ ရက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၁၈ နာရီ ၄၂ မိနစ္
ခ်င္းမုိင္(မဇိၥ်မ) ။ ။ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ၾကာ လုပ္ကုိင္လာခဲ့ေသာ ကယားျပည္နယ္ရွိ ေမာ္ခ်ီး သတၱဳတြင္း လုပ္ငန္းမ်ား တုိးခ်ဲ႕လုပ္ကုိင္ျခင္းကုိ ရပ္တန္႔ရန္ ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ အေျခစိုက္ မုိလုိ အမ်ဳိးသမီးမ်ား သတၱဳတြင္း ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရး ကြန္ယက္က အဂၤါေန႔တြင္ ေတာင္းဆုိလုိက္သည္။
ဖားေဆာင္းၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ေမာ္ခ်ီးသတၱဳတြင္း တူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းေၾကာင့္ ေျမၿပိဳမႈမ်ား၊
ေရညစ္ညမ္းမႈမ်ားႏွင့္ သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈမ်ား ျဖစ္ပြားေစ၍ “သတၱဳတြင္း လုပ္ငန္းေၾကာင့္ ဘံုေပ်ာက္လာသည့္ ေမာ္ခ်ီး ေဒသခံမ်ား” ဟူေသာ အစီရင္ခံစာကုိ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္၍ ထုတ္ျပန္လုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေမာ္ခ်ီးသတၱဳတြင္းတြင္ က်င္းၾကီး ၈ က်င္း၌ လုပ္ကြက္ေပါင္း ၂၆၄ ကြက္အတြင္း သစ္မာ အမ်ားအျပား အသံုးျပဳရသျဖင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ျပဳန္းတီးမႈမ်ားလည္း ရွိေနၿပီး လူမႈဘဝ ပ်က္စီးမႈျဖစ္ေပၚေစသျဖင့္ သတၱဳတြင္း အသစ္ထပ္မံ တုိးခ်ဲ႕ျခင္းကုိ ရပ္စဲ သင့္ေၾကာင္း အခ်က္အလက္မ်ား ေကာက္ခံခဲ့သူ ေနာ္အားမီ က ေျပာသည္။
“ေမာ္ခ်ီးသတၱဳတြင္း လုပ္ကုိင္လာတာကလည္း ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ေနၿပီ ေဒသခံေတြ ဘာအက်ဳိးအျမတ္မွ မခံစား ရဘူး။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ဆုိးက်ဳိးေတြပဲ ခံရတယ္။ အႏၲရယ္ရွိတဲ့ က်င္းေတြကုိ လံုးဝ ရပ္တန္႔ရမယ္။ ေနာက္ထပ္ တုိးခ်ဲ႕လာမယ့္ စီမံကိန္းလုပ္ငန္းေတြ မလုပ္သင့္ဘူး။ ဥပမာ ၁၃ ကုန္းမွာ ရွိတဲ့ က်င္းေတြဆုိရင္ လံုးဝ ပိတ္ေပးရမယ္” ဟု ရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာဆုိခဲ့သည္။
ထို အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ႏိုင္ရန္အတြက္ မိုလို ကြန္ယက္က ေမာ္ခ်ီးေဒသသုိ႔ တလၾကာ သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့ၿပီး အခ်ိန္ ၉ လၾကာ ေစာင့္ၾကည့္၍ ျပဳစုခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ခဲမျဖဴ အဓိက ထြက္သည့္ ေမာ္ခ်ီး သတၱဳတြင္းအား အစုိးရ၏ စီမံကိန္းအရ ေခတ္မီ နည္းပညာမ်ားျဖင့္ တုိးခ်ဲ႕ထုတ္လုပ္ ရန္ သတၱဳတြင္း ဝန္ၾကီး ဦးသိန္းထုိက္ က ၿပီးခဲ့သည့္ ၾသဂုတ္လအတြင္း ေျပာဆုိခဲ့သည္။
သတၱဳတြင္း တည္ရွိေသာ ေက်းရြာမ်ားတြင္ လႈိင္ေခါင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚၿပီး ႏွစ္စဥ္ မုိးရာသီတြင္ ေျမၿပိဳေလ့ရွိသည္။ ၁၃ ကုန္း ေက်းရြာရွိ လုပ္ကြက္ က်င္းအမွတ္ ၂၊ ၃ ၄၊ ၅ သည္ လူေနအိမ္မ်ား ေအာက္တြင္ ရွိေနၿပီး ေဖာက္လုပ္စဥ္ တုန္ခါမႈမ်ား ရွိ၍ ရပ္တန္႔ေပးရမည္ဟု ေနာ္အားမီ က ေျပာသည္။
၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လက ၁၃ ကုန္းေက်းရြာမွ ေနအိမ္တလံုး ေျမၾကီးေအာက္သို႔ ကြ်ံက်သြားသျဖင့္ အမ်ဳိးသမီး တဦးပါ ေျမျမဳပ္သြားရဖူးၿပီး ေျမၿပိဳ၍ က်င္းလုပ္သား ႏွစ္ဦးလည္း ေျမျမဳပ္ေသဆံုး ခဲ့ဖူးသည္ဟု ေနာ္အားမီ က ဆုိခဲ့သည္။
ထို႔ျပင္ ေျမဧကေပါင္း ၃,ဝဝဝ အက်ယ္အဝန္းရွိ ရာႏွင့္ခ်ီေသာ ၎ သတၱဳတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းအတြင္း ေအာက္ရြာ၊ ေရလမ္း၊
ေတာင္ေပၚရြာ၊ လုိခါးလို၊ ၁၃ ကုန္း၊ ဘူးေလာပယ္၊ ေကာ္ဒူဒုိး၊ ဇီးပင္ေကြ႔ႏွင့္ ၁၆ ကုန္းရြာတို႔မွ ေဒသခံ ၄,၄ဝဝ ေက်ာ္၏ က်န္းမာေရး ထိခိုက္မႈႏွင့္ ယာေျမေပ်ာက္ဆံုးသည့္
ျပႆနာမ်ား ျဖစ္ေစသည္ဟု အစီရင္ခံစာတြင္
ေဖာ္ျပထားသည္။
၁၃ ကုန္းႏွင့္ ေတာင္ေပၚေက်းရြာမ်ားသည္ မူလက မိုလုိေခ်ာင္းေရကုိသာ ေသာက္သံုးခဲ့ေသာ္လည္း သတၱဳ တူးေဖာ္ျခင္းေၾကာင့္ ထိုေခ်ာင္းေရ လည္း ေသာက္သံုး၍ မရေတာ့ေပ။ လက္ရွိ သတၱဳတြင္းမွ ထြက္လာသည့္
ေျမေအာက္ေရကုိ သာ က်န္းမာေရးအရ ညီညြတ္မႈ ရွိမရွိကုိ မသိဘဲ
ေသာက္သံုးေနရသည္ဟု သိရသည္။ ပကူးကရင္မ်ဳိးႏြယ္စုမ်ား ေနထုိင္ၾကၿပီး အမ်ားစုမွာ ေတာင္ယာ၊ ဖာလာပင္ စုိက္ပ်ဳိးျခင္းႏွင့္ သတၱဳတြင္း လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကုိင္ေနၾကသည္ဟု သိရသည္။
ေမာ္ခ်ီးေဒသသည္ ယင္းသတၱဳတြင္း တူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းျခင္းေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ားမွာ အဆုတ္ေရာဂါ၊ က်ီးေပါင္းေရာဂါ မ်ား ခံစားေနရသည္ဟု အမ်ဳိးသမီးကြန္ယက္က ေျပာသည္။
၁၈၃ဝ ခုႏွစ္မွ ယခုထိ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ၾကာ သတၱဳတြင္း တူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္ေနေသာ္လည္း ေဒသခံျပည္သူမ်ား၏ ပညာေရး၊ ပညာေရး၊ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ စီးပြားေရး တုိးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးျခင္း မရွိဘဲ အာဏာပုိင္မ်ားႏွင့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားသာ အက်ဳိးအျမတ္ ရရွိေနသည္ဟု မိုလို အမ်ဳိးသမီးကြန္ယက္ အစီရင္ခံစာတြင္ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
အဂၤလိပ္ ကိုလိုနီေခတ္မွ စတင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ စစ္အစုိးရက ျပန္လည္ခ်ဳပ္ကုိင္ခဲ့ရာမွ ယခု ကယားျပည္နယ္ သတၱဳတူးေဖာ္ေရး ကုမၸဏီ (KMPC) က လုပ္ကုိင္ေနသည္။ ယင္းကုမၸဏီ၏ မန္ေနဂ်ာ ဦးရဲထြန္းတင္ မွာ ၾကံ့ခုိင္ေရးပါတီမွ ဖားေဆာင္းၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ျဖစ္သည္။ ထုိကုမၸဏီအား အမွတ္ (၂) သတၱဳတြင္းဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ ဦးပုိင္ကုမၸဏီ လီမီတက္ တုိ႔က ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည္ဟု အစီရင္ခံစာက ဆိုသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ကြန္ယက္အေနျဖင့္ ေမာ္ခ်ီးေဒသအတြင္း ေဒသခံမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အက်ဳိးအျမတ္မ်ား မရရွိဘဲ မည္သည့္ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ား ဝင္ေရာက္လုပ္ကုိင္မႈမွ လက္မခံေၾကာင္း မိုလိုကြန္ယက္ က ေျပာသည္။
မိုလိုကြန္ယက္မွာ သံလြင္ျမစ္ထဲ စီးဝင္ေသာ မုိလုိေခ်ာင္း အား အစြဲျပဳ၍ မွည့္ေခၚထားျခင္း ျဖစ္ၿပီး ထုိင္းနယ္စပ္ အေျခစုိက္ ကရင္နီ အျမဲစိမ္းအဖြဲ႔၊ ကရင္နီ လူမႈဖူလံုေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ပင္မအဖြဲ႔ႏွင့္ ကရင္နီ အမ်ဳိးသမီးအစည္းအ႐ုံးတုိ႔ ပူးေပါင္း၍ ဇန္နဝါရီလတြင္ ဖြ႔ဲစည္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ခ်င္းမုိင္(မဇိၥ်မ) ။ ။ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ၾကာ လုပ္ကုိင္လာခဲ့ေသာ ကယားျပည္နယ္ရွိ ေမာ္ခ်ီး သတၱဳတြင္း လုပ္ငန္းမ်ား တုိးခ်ဲ႕လုပ္ကုိင္ျခင္းကုိ ရပ္တန္႔ရန္ ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ အေျခစိုက္ မုိလုိ အမ်ဳိးသမီးမ်ား သတၱဳတြင္း ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရး ကြန္ယက္က အဂၤါေန႔တြင္ ေတာင္းဆုိလုိက္သည္။
ဖားေဆာင္းၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ေမာ္ခ်ီးသတၱဳတြင္း တူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းေၾကာင့္ ေျမၿပိဳမႈမ်ား၊
ေရညစ္ညမ္းမႈမ်ားႏွင့္ သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈမ်ား ျဖစ္ပြားေစ၍ “သတၱဳတြင္း လုပ္ငန္းေၾကာင့္ ဘံုေပ်ာက္လာသည့္ ေမာ္ခ်ီး ေဒသခံမ်ား” ဟူေသာ အစီရင္ခံစာကုိ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္၍ ထုတ္ျပန္လုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေမာ္ခ်ီးသတၱဳတြင္းတြင္ က်င္းၾကီး ၈ က်င္း၌ လုပ္ကြက္ေပါင္း ၂၆၄ ကြက္အတြင္း သစ္မာ အမ်ားအျပား အသံုးျပဳရသျဖင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ျပဳန္းတီးမႈမ်ားလည္း ရွိေနၿပီး လူမႈဘဝ ပ်က္စီးမႈျဖစ္ေပၚေစသျဖင့္ သတၱဳတြင္း အသစ္ထပ္မံ တုိးခ်ဲ႕ျခင္းကုိ ရပ္စဲ သင့္ေၾကာင္း အခ်က္အလက္မ်ား ေကာက္ခံခဲ့သူ ေနာ္အားမီ က ေျပာသည္။
“ေမာ္ခ်ီးသတၱဳတြင္း လုပ္ကုိင္လာတာကလည္း ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ေနၿပီ ေဒသခံေတြ ဘာအက်ဳိးအျမတ္မွ မခံစား ရဘူး။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ဆုိးက်ဳိးေတြပဲ ခံရတယ္။ အႏၲရယ္ရွိတဲ့ က်င္းေတြကုိ လံုးဝ ရပ္တန္႔ရမယ္။ ေနာက္ထပ္ တုိးခ်ဲ႕လာမယ့္ စီမံကိန္းလုပ္ငန္းေတြ မလုပ္သင့္ဘူး။ ဥပမာ ၁၃ ကုန္းမွာ ရွိတဲ့ က်င္းေတြဆုိရင္ လံုးဝ ပိတ္ေပးရမယ္” ဟု ရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာဆုိခဲ့သည္။
ထို အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ႏိုင္ရန္အတြက္ မိုလို ကြန္ယက္က ေမာ္ခ်ီးေဒသသုိ႔ တလၾကာ သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့ၿပီး အခ်ိန္ ၉ လၾကာ ေစာင့္ၾကည့္၍ ျပဳစုခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ခဲမျဖဴ အဓိက ထြက္သည့္ ေမာ္ခ်ီး သတၱဳတြင္းအား အစုိးရ၏ စီမံကိန္းအရ ေခတ္မီ နည္းပညာမ်ားျဖင့္ တုိးခ်ဲ႕ထုတ္လုပ္ ရန္ သတၱဳတြင္း ဝန္ၾကီး ဦးသိန္းထုိက္ က ၿပီးခဲ့သည့္ ၾသဂုတ္လအတြင္း ေျပာဆုိခဲ့သည္။
သတၱဳတြင္း တည္ရွိေသာ ေက်းရြာမ်ားတြင္ လႈိင္ေခါင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚၿပီး ႏွစ္စဥ္ မုိးရာသီတြင္ ေျမၿပိဳေလ့ရွိသည္။ ၁၃ ကုန္း ေက်းရြာရွိ လုပ္ကြက္ က်င္းအမွတ္ ၂၊ ၃ ၄၊ ၅ သည္ လူေနအိမ္မ်ား ေအာက္တြင္ ရွိေနၿပီး ေဖာက္လုပ္စဥ္ တုန္ခါမႈမ်ား ရွိ၍ ရပ္တန္႔ေပးရမည္ဟု ေနာ္အားမီ က ေျပာသည္။
၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လက ၁၃ ကုန္းေက်းရြာမွ ေနအိမ္တလံုး ေျမၾကီးေအာက္သို႔ ကြ်ံက်သြားသျဖင့္ အမ်ဳိးသမီး တဦးပါ ေျမျမဳပ္သြားရဖူးၿပီး ေျမၿပိဳ၍ က်င္းလုပ္သား ႏွစ္ဦးလည္း ေျမျမဳပ္ေသဆံုး ခဲ့ဖူးသည္ဟု ေနာ္အားမီ က ဆုိခဲ့သည္။
ေတာင္ေပၚရြာ၊ လုိခါးလို၊ ၁၃ ကုန္း၊ ဘူးေလာပယ္၊ ေကာ္ဒူဒုိး၊ ဇီးပင္ေကြ႔ႏွင့္ ၁၆ ကုန္းရြာတို႔မွ ေဒသခံ ၄,၄ဝဝ ေက်ာ္၏ က်န္းမာေရး ထိခိုက္မႈႏွင့္ ယာေျမေပ်ာက္ဆံုးသည့္
ျပႆနာမ်ား ျဖစ္ေစသည္ဟု အစီရင္ခံစာတြင္
ေဖာ္ျပထားသည္။
၁၃ ကုန္းႏွင့္ ေတာင္ေပၚေက်းရြာမ်ားသည္ မူလက မိုလုိေခ်ာင္းေရကုိသာ ေသာက္သံုးခဲ့ေသာ္လည္း သတၱဳ တူးေဖာ္ျခင္းေၾကာင့္ ထိုေခ်ာင္းေရ လည္း ေသာက္သံုး၍ မရေတာ့ေပ။ လက္ရွိ သတၱဳတြင္းမွ ထြက္လာသည့္
ေျမေအာက္ေရကုိ သာ က်န္းမာေရးအရ ညီညြတ္မႈ ရွိမရွိကုိ မသိဘဲ
ေသာက္သံုးေနရသည္ဟု သိရသည္။ ပကူးကရင္မ်ဳိးႏြယ္စုမ်ား ေနထုိင္ၾကၿပီး အမ်ားစုမွာ ေတာင္ယာ၊ ဖာလာပင္ စုိက္ပ်ဳိးျခင္းႏွင့္ သတၱဳတြင္း လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကုိင္ေနၾကသည္ဟု သိရသည္။
ေမာ္ခ်ီးေဒသသည္ ယင္းသတၱဳတြင္း တူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းျခင္းေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ားမွာ အဆုတ္ေရာဂါ၊ က်ီးေပါင္းေရာဂါ မ်ား ခံစားေနရသည္ဟု အမ်ဳိးသမီးကြန္ယက္က ေျပာသည္။
၁၈၃ဝ ခုႏွစ္မွ ယခုထိ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ၾကာ သတၱဳတြင္း တူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္ေနေသာ္လည္း ေဒသခံျပည္သူမ်ား၏ ပညာေရး၊ ပညာေရး၊ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ စီးပြားေရး တုိးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးျခင္း မရွိဘဲ အာဏာပုိင္မ်ားႏွင့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားသာ အက်ဳိးအျမတ္ ရရွိေနသည္ဟု မိုလို အမ်ဳိးသမီးကြန္ယက္ အစီရင္ခံစာတြင္ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
အဂၤလိပ္ ကိုလိုနီေခတ္မွ စတင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ စစ္အစုိးရက ျပန္လည္ခ်ဳပ္ကုိင္ခဲ့ရာမွ ယခု ကယားျပည္နယ္ သတၱဳတူးေဖာ္ေရး ကုမၸဏီ (KMPC) က လုပ္ကုိင္ေနသည္။ ယင္းကုမၸဏီ၏ မန္ေနဂ်ာ ဦးရဲထြန္းတင္ မွာ ၾကံ့ခုိင္ေရးပါတီမွ ဖားေဆာင္းၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ျဖစ္သည္။ ထုိကုမၸဏီအား အမွတ္ (၂) သတၱဳတြင္းဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ ဦးပုိင္ကုမၸဏီ လီမီတက္ တုိ႔က ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည္ဟု အစီရင္ခံစာက ဆိုသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ကြန္ယက္အေနျဖင့္ ေမာ္ခ်ီးေဒသအတြင္း ေဒသခံမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အက်ဳိးအျမတ္မ်ား မရရွိဘဲ မည္သည့္ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ား ဝင္ေရာက္လုပ္ကုိင္မႈမွ လက္မခံေၾကာင္း မိုလိုကြန္ယက္ က ေျပာသည္။
မိုလိုကြန္ယက္မွာ သံလြင္ျမစ္ထဲ စီးဝင္ေသာ မုိလုိေခ်ာင္း အား အစြဲျပဳ၍ မွည့္ေခၚထားျခင္း ျဖစ္ၿပီး ထုိင္းနယ္စပ္ အေျခစုိက္ ကရင္နီ အျမဲစိမ္းအဖြဲ႔၊ ကရင္နီ လူမႈဖူလံုေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ပင္မအဖြဲ႔ႏွင့္ ကရင္နီ အမ်ဳိးသမီးအစည္းအ႐ုံးတုိ႔ ပူးေပါင္း၍ ဇန္နဝါရီလတြင္ ဖြ႔ဲစည္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
