ဖနိဒါ | တနလၤာေန႔၊ ဒီဇင္ဘာလ ၁၇ ရက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၁၉ နာရီ ၁၃ မိနစ္
ခ်င္းမုိင္(မဇိၥ်မ) ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္အတြင္း စက္မႈဇုန္ စီမံကိန္း တည္ေဆာက္ျခင္း သည္ ရခုိင္ ကမ္း႐ုိးတန္းေဒသအား ၿခိမ္းေျခာက္ေနျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ အေျခစိုက္ ရခုိင့္ ေရနံ ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔ AOW က ေျပာဆိုလုိက္သည္။
အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ဝ၉ ဘီလီလ်ံ ကုန္က်မည့္ ၎စီမံကိန္းအား တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွ CITIC Group၊ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံမွ Nippon Koei ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ထူးထေရးဒင္း ကုမၸဏီတုိ႔ ပါဝင္မည္ ျဖစ္ၿပီး ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္တြင္ အၿပီး တည္ေဆာက္ ရန္ စီစဥ္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။
ယင္းစီမံကိန္း အေကာင္အထည္ ေပၚလာပါက ေဒသခံမ်ား၏ နယ္ေျမ သိမ္းဆည္းခံရျခင္း၊ သေဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္မႈႏွင့္ ေလထုညစ္ညမ္းမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္ေၾကာင္း ႏွစ္ႏွစ္ၾကာ သုေတသန ျပဳလုပ္၍ ‘အႏၲရာယ္ဇံု’ အမည္ရွိ အစီရင္ခံစာကုိ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ထုတ္ျပန္လုိက္ျခင္း
ျဖစ္သည္ဟု AOW ၏ ဒါ႐ုိက္တာ ေက်ာ္ခုိင္ က ေျပာသည္။
“ေက်ာက္ျဖဴမွာ တ႐ုတ္က စီမံကိန္းဆြဲထားတဲ့ ပံုစံအတုိင္းဆုိရင္ ဓါတုစက္႐ုံေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား
ေဆာက္ဖို႔ အစီအစဥ္ ရွိတယ္။ ဒီဓါတုစက္႐ုံေတြက ေလထုညစ္ညမ္းမႈေတြ၊ သေဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ပ်က္ဆီးမႈေတြကုိ အမ်ားႀကီး ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔က ေဒသခံေတြအတြက္ ၾကီးမားတဲ့ အႏၲရာယ္ေတြ ရွိတယ္ဆုိတာကုိ ေထာက္ျပတာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
တ႐ုတ္-ျမန္မာသြယ္တန္းထားေသာ ေရနံႏွင့္ သဘာဝ ဓါတ္ေငြ႔ပုိက္လုိင္း စတင္ရာ အနီးတဝုိက္တြင္ စကၤာပူႏုိင္ငံ အရြယ္အစား ၁၂ဝ စတုရန္း ကီလိုမီတာ (ဧက ၃ ေသာင္း) က်ယ္ဝန္းေသာ ေက်ာက္ျဖဴ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ တည္ေဆာက္ျခင္းျဖင့္ ရြာေပါင္း ၄ဝ ခန္႔ ေျပာင္းေရႊ႔ခံရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းတုိ႔ အစီရင္ခံစာတြင္ ပါရွိသည္။
စီမံကိန္းေၾကာင့္ ကမ္း႐ုိတမ္းေရးလမ္း အနည္းဆံုး စတုရန္း ကီလုိမီတာ ၇ဝ ခန္႔ တုိက္႐ုိက္ ထိခုိက္မႈ ရွိၿပီး ေဒသခံမ်ား ၏ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းမွ လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရး၊ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းမ်ား ပ်က္သုဥ္းလာႏုိင္ျခင္းႏွင့္ ေက်ာက္ျဖဴႏွင့္ ရမ္းျဗဲၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ေပါက္ေနေသာ လမုေတာၾကီးမ်ား
ေပ်ာက္ကြယ္ သြားႏုိင္ျခင္း စသည့္ အႏၲရာယ္မ်ားႏွင့္ ၿခိမ္းေျခာက္ခံရႏုိင္သည္ဟု အစီရင္ခံစာတြင္ ပါရွိသည္။
၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလႏွင့္ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလတုိ႔တြင္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ျမန္မာ ေက်ာက္ျဖဴ စီးပြားေရးႏွင့္ နည္းပညာဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးဇံု တည္ေဆာက္ရန္ သေဘာတူညီမႈအရ ေရနက္ ဆိပ္ကမ္း တခု၊ ရထားလမ္း၊ ေလယာဥ္ကြင္းႏွင့္ စက္မႈဇံုမ်ားပါဝင္မည့္ အထူးစီးပြားေရးဇံုတခုကုိ တည္ေဆာက္ရန္ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
စီမံကိန္းတြင္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕မွ အမ္း၊ မင္းဘူး၊ မေကြး၊ မႏၲေလး၊ လားရိႈးႏွင့္ မူဆယ္ၿမိဳ႕မ်ားကုိ ျဖတ္ၿပီး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံေတာင္ဘက္ ယူနန္ျပည္နယ္ ေရႊလီၿမိဳ႕အထိ ဆက္သြယ္မည့္ မိုင္ ၅ဝဝ ခန္႔ ရွည္လ်ားေသာ ရထားလမ္းတခု တည္ေဆာက္ရန္ ရထားဝန္ၾကီးဌာနႏွင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ Railways Engineering Corporation တုိ႔ နားလည္မႈ စာခ်ြန္လြာကုိ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလက လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္။ ထိုရထားလမ္းအတြက္ ေဒၚလာ ဘီလီလ်ံ ၂ဝ အကုန္က်ခံ၍ လာမည့္ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္တြင္ အၿပီး တည္ေဆာက္မည္ ျဖစ္ၿပီး ေနာင္ႏွစ္ေပါင္း ၅ဝ ၾကာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက အသံုးျပဳသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သေဘာတူညီထားသည္။
စီမံကိန္း အစီအစဥ္ အေကာင္အထည္မေဖာ္မီ CITIC ကုမၸဏီႏွင့္ ျမန္မာ အစုိးရအေနျဖင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္ မ်ားအား ျပည္သူလူထုႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္ ထိခုိက္ခံ လူ႔အဖြဲ႔ အစည္းမ်ားထံ သတင္းထုတ္ျပန္ေပးရန္ႏွင့္ သေဘာဝပတ္ဝန္းက်င္၊ လူအခြင့္အေရးႏွင့္ လူမႈဘဝ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ ရန္တြင္ ႏုိင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္အတုိင္း လုိက္နာေဆာင္ရြက္ေပးရန္ AOW က တုိက္တြန္း ေတာင္းဆိုထားသည္။
၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္မွ စတင္၍ တ႐ုတ္ ကုမၸဏီမ်ားက နယ္ေျမတုိင္းတာမႈမ်ား စတင္ျပဳလုပ္ေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ သုိ႔ေသာ္ ျမန္မာအစုိးရအေနျဖင့္ တရားဝင္ သတင္းထုတ္ျပန္ျခင္း မရွိေသးေပ။
၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္ ရခုိင့္ေရနံေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ကုိ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး၊
ေရနံပုိက္လုိင္း အစရွိသည့္ စီမံကိန္းၾကီးမ်ား ရပ္ဆုိင္းေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ကာကြယ္ႏုိင္ေရး၊ ရခုိင္ျပည္နယ္မွ ထြက္ရွိသည့္ ေရနံပုိက္လုိင္းမ်ားမွ ျမန္မာတႏုိင္ငံလံုး အက်ဳိးအျမတ္မ်ား ခံစားခြင့္ ရရွိေစေရးအတြက္ စတင္ ဖြဲ႔စည္း ခဲ့သည္ဟု ဒါ႐ုိက္တာေက်ာ္ခုိင္ က မဇၥ်ိမကို ေျပာဆိုသြားသည္။
ခ်င္းမုိင္(မဇိၥ်မ) ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္အတြင္း စက္မႈဇုန္ စီမံကိန္း တည္ေဆာက္ျခင္း သည္ ရခုိင္ ကမ္း႐ုိးတန္းေဒသအား ၿခိမ္းေျခာက္ေနျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ အေျခစိုက္ ရခုိင့္ ေရနံ ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔ AOW က ေျပာဆိုလုိက္သည္။
အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ဝ၉ ဘီလီလ်ံ ကုန္က်မည့္ ၎စီမံကိန္းအား တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွ CITIC Group၊ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံမွ Nippon Koei ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ထူးထေရးဒင္း ကုမၸဏီတုိ႔ ပါဝင္မည္ ျဖစ္ၿပီး ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္တြင္ အၿပီး တည္ေဆာက္ ရန္ စီစဥ္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။
ယင္းစီမံကိန္း အေကာင္အထည္ ေပၚလာပါက ေဒသခံမ်ား၏ နယ္ေျမ သိမ္းဆည္းခံရျခင္း၊ သေဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္မႈႏွင့္ ေလထုညစ္ညမ္းမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္ေၾကာင္း ႏွစ္ႏွစ္ၾကာ သုေတသန ျပဳလုပ္၍ ‘အႏၲရာယ္ဇံု’ အမည္ရွိ အစီရင္ခံစာကုိ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ထုတ္ျပန္လုိက္ျခင္း
ျဖစ္သည္ဟု AOW ၏ ဒါ႐ုိက္တာ ေက်ာ္ခုိင္ က ေျပာသည္။
“ေက်ာက္ျဖဴမွာ တ႐ုတ္က စီမံကိန္းဆြဲထားတဲ့ ပံုစံအတုိင္းဆုိရင္ ဓါတုစက္႐ုံေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား
ေဆာက္ဖို႔ အစီအစဥ္ ရွိတယ္။ ဒီဓါတုစက္႐ုံေတြက ေလထုညစ္ညမ္းမႈေတြ၊ သေဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ပ်က္ဆီးမႈေတြကုိ အမ်ားႀကီး ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔က ေဒသခံေတြအတြက္ ၾကီးမားတဲ့ အႏၲရာယ္ေတြ ရွိတယ္ဆုိတာကုိ ေထာက္ျပတာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
တ႐ုတ္-ျမန္မာသြယ္တန္းထားေသာ ေရနံႏွင့္ သဘာဝ ဓါတ္ေငြ႔ပုိက္လုိင္း စတင္ရာ အနီးတဝုိက္တြင္ စကၤာပူႏုိင္ငံ အရြယ္အစား ၁၂ဝ စတုရန္း ကီလိုမီတာ (ဧက ၃ ေသာင္း) က်ယ္ဝန္းေသာ ေက်ာက္ျဖဴ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ တည္ေဆာက္ျခင္းျဖင့္ ရြာေပါင္း ၄ဝ ခန္႔ ေျပာင္းေရႊ႔ခံရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းတုိ႔ အစီရင္ခံစာတြင္ ပါရွိသည္။
စီမံကိန္းေၾကာင့္ ကမ္း႐ုိတမ္းေရးလမ္း အနည္းဆံုး စတုရန္း ကီလုိမီတာ ၇ဝ ခန္႔ တုိက္႐ုိက္ ထိခုိက္မႈ ရွိၿပီး ေဒသခံမ်ား ၏ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းမွ လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရး၊ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းမ်ား ပ်က္သုဥ္းလာႏုိင္ျခင္းႏွင့္ ေက်ာက္ျဖဴႏွင့္ ရမ္းျဗဲၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ေပါက္ေနေသာ လမုေတာၾကီးမ်ား
ေပ်ာက္ကြယ္ သြားႏုိင္ျခင္း စသည့္ အႏၲရာယ္မ်ားႏွင့္ ၿခိမ္းေျခာက္ခံရႏုိင္သည္ဟု အစီရင္ခံစာတြင္ ပါရွိသည္။
၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလႏွင့္ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလတုိ႔တြင္ တ႐ုတ္ႏွင့္ ျမန္မာ ေက်ာက္ျဖဴ စီးပြားေရးႏွင့္ နည္းပညာဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးဇံု တည္ေဆာက္ရန္ သေဘာတူညီမႈအရ ေရနက္ ဆိပ္ကမ္း တခု၊ ရထားလမ္း၊ ေလယာဥ္ကြင္းႏွင့္ စက္မႈဇံုမ်ားပါဝင္မည့္ အထူးစီးပြားေရးဇံုတခုကုိ တည္ေဆာက္ရန္ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
စီမံကိန္းတြင္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕မွ အမ္း၊ မင္းဘူး၊ မေကြး၊ မႏၲေလး၊ လားရိႈးႏွင့္ မူဆယ္ၿမိဳ႕မ်ားကုိ ျဖတ္ၿပီး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံေတာင္ဘက္ ယူနန္ျပည္နယ္ ေရႊလီၿမိဳ႕အထိ ဆက္သြယ္မည့္ မိုင္ ၅ဝဝ ခန္႔ ရွည္လ်ားေသာ ရထားလမ္းတခု တည္ေဆာက္ရန္ ရထားဝန္ၾကီးဌာနႏွင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ Railways Engineering Corporation တုိ႔ နားလည္မႈ စာခ်ြန္လြာကုိ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလက လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္။ ထိုရထားလမ္းအတြက္ ေဒၚလာ ဘီလီလ်ံ ၂ဝ အကုန္က်ခံ၍ လာမည့္ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္တြင္ အၿပီး တည္ေဆာက္မည္ ျဖစ္ၿပီး ေနာင္ႏွစ္ေပါင္း ၅ဝ ၾကာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက အသံုးျပဳသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သေဘာတူညီထားသည္။
စီမံကိန္း အစီအစဥ္ အေကာင္အထည္မေဖာ္မီ CITIC ကုမၸဏီႏွင့္ ျမန္မာ အစုိးရအေနျဖင့္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္ မ်ားအား ျပည္သူလူထုႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္ ထိခုိက္ခံ လူ႔အဖြဲ႔ အစည္းမ်ားထံ သတင္းထုတ္ျပန္ေပးရန္ႏွင့္ သေဘာဝပတ္ဝန္းက်င္၊ လူအခြင့္အေရးႏွင့္ လူမႈဘဝ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ ရန္တြင္ ႏုိင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္အတုိင္း လုိက္နာေဆာင္ရြက္ေပးရန္ AOW က တုိက္တြန္း ေတာင္းဆိုထားသည္။
၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္မွ စတင္၍ တ႐ုတ္ ကုမၸဏီမ်ားက နယ္ေျမတုိင္းတာမႈမ်ား စတင္ျပဳလုပ္ေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ သုိ႔ေသာ္ ျမန္မာအစုိးရအေနျဖင့္ တရားဝင္ သတင္းထုတ္ျပန္ျခင္း မရွိေသးေပ။
၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္ ရခုိင့္ေရနံေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ကုိ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး၊
ေရနံပုိက္လုိင္း အစရွိသည့္ စီမံကိန္းၾကီးမ်ား ရပ္ဆုိင္းေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ကာကြယ္ႏုိင္ေရး၊ ရခုိင္ျပည္နယ္မွ ထြက္ရွိသည့္ ေရနံပုိက္လုိင္းမ်ားမွ ျမန္မာတႏုိင္ငံလံုး အက်ဳိးအျမတ္မ်ား ခံစားခြင့္ ရရွိေစေရးအတြက္ စတင္ ဖြဲ႔စည္း ခဲ့သည္ဟု ဒါ႐ုိက္တာေက်ာ္ခုိင္ က မဇၥ်ိမကို ေျပာဆိုသြားသည္။