ဟသၤာနီ (မြန္ေျမ) | တနလၤာေန႔၊ ႏုိဝင္ဘာလ ၀၅ ရက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၂၀ နာရီ ၄၅ မိနစ္
စံခလပူ (မဇၥ်ိမ) ။ ။ ကေလး စစ္သား အသံုးမျပဳေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အက်ယ္တဝင့္ နည္းဥပေဒမ်ားအား ပါတီဖြဲ႔စည္းပံု၌ ေရးဆြဲ ျပ႒ာန္းသြားရန္ စီစဥ္ေဆာင္႐ြက္ေနေၾကာင္း မြန္ျပည္သစ္ ပါတီ MNSP မွ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားလိုက္သည္။
ေျမျမႇဳပ္မိုင္းႏွင့္ ကေလးစစ္သား အသံုးမျပဳေရး အကူအညီေပးေနသည့္ Geneva Call မွ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိ Mr. Chris Rush ႏွင့္ မြန္ျပည္သစ္ပါတီတို႔ ႏိုဝင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔က ေတြ႔ဆံုအၿပီးတြင္
ေျပာၾကားလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
“အခု က်ေနာ္တို႔ Geneva Call နဲ႔ သေဘာတူထားတဲ့ Code of Conduct (လုပ္ေဆာင္မႈ စံသတ္မွတ္ခ်က္)မွာ ဘယ္အခ်က္ေတြဟာ ပါတီဖြဲ႔စည္းပံုနဲ႔ စစ္တပ္ဖြဲ႔စည္းပံုထဲမွာ နည္းဥပေဒအျဖစ္ ထည့္သြင္းေရးဆြဲဖို႔ကို အဆင့္ဆင့္ အစည္းအေဝးေတြ က်င္းပၿပီး သေဘာတူမႈ ရယူရမယ္။ အဲဒီေနာက္မွ ပါတီညီလာခံမွာ အတည္ျပဳဖို႔ စီစဥ္ထားပါ တယ္” ဟု မြန္ျပည္သစ္ ပါတီ ႏိုင္ငံျခားႏွင့္ မဟာမိတ္ ဆက္ဆံေရး႐ံုး တာဝန္ခံ ႏိုင္ဟံသာ ဗိုန္ခိုင္ က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ကရင္နီ တိုးတက္ေရးပါတီ (KNPP) ႏွင့္ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ တို႔သည္ Geneva Call ႏွင့္ အခ်က္ ၁၆ ခ်က္ပါ စာခၽြန္လႊာအား ၾသဂုတ္လ ၃ ရက္ေန႔က လက္မွတ္ ေရးထိုးခဲ့ၾကၿပီးျဖစ္သည္။
ကေလးစစ္သား အသံုးမျပဳေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ကိစၥရပ္ ကိုလည္း မြန္ျပည္သစ္ပါတီ ဗဟိုအလုပ္ အမႈေဆာင္မ်ားမွ အခ်ိန္ေဘာင္ခ်၍ လုပ္ေဆာင္သြားရန္ အတည္ျပဳထားၿပီး ျဖစ္၍ ထိုသို႔ နည္းဥပေဒမ်ား ထည္းသြင္းေရးဆြဲ ၿပီးစီးျခင္းႏွင့္ အတည္ျပဳႏိုင္ျခင္းတို႔မွာ ၂ဝ၁၅ ပါတီ ညီလာခံအမီ ၿပီးစီးႏိုင္ဖြယ္ ႐ွိေၾကာင္း ႏိုင္ဟံသာ ဗိုန္ခိုင္ က ေျပာသည္။
ေျမျမႇဳပ္မိုင္း အသံုးမျပဳေရး သေဘာ တူညီခ်က္ကိုမူ မြန္ျပည္သစ္ ပါတီမွ Geneva Call ႏွင့္ သေဘာတူ လက္မွတ္ ေရးထိုးဖားျခင္း မ႐ွိေပ။
“ဘယ္လို အေျခအေနပဲ ေရာက္ေရာက္ ဒီေျမျမႇဳပ္ မိုင္းေတြ ေနာက္တေခါက္ ေျမၾကီးထဲကို
ျပန္မေရာက္ေအာင္ ကာကြယ္ရပါမယ္။ ကေန႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ရ႐ွိထားၿပီးတဲ့ ေဒသေတြမွာေတာ့ ႐ွိေနၿပီးသား ေျမျမႇဳပ္ မိုင္းေတြေဖာ္ထုတ္ဖို႔ကိစၥကို အေရးတၾကီး ကိုင္တြယ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဘယ္လို ကိုင္တြယ္ၾကမလဲ ဆိုတာကေတာ့ နည္းလမ္းေတြ အမ်ားၾကီး ႐ွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အားေပးတာက အစိုးရနဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ႏွစ္ဖက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးတဲ့ အခါမွာ ဒီကိစၥကို တင္ျပဖို႔ပါ” ဟု Geneva Call မွ Mr. Chris Rush က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ျမန္မာ တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာျဖင့္ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖဲြ႔ အေတာ္မ်ားမ်ားက ေျမျမႇဳပ္ မိုင္းကို အသံုးျပဳေနၾကဆဲ ျဖစ္သည္ဟုလည္း Geneva Call မွ ခန္႔မွန္းထားသည္။
ထို႔ျပင္ ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္႐ွိ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားမွ ဒုကၡသည္မ်ား ေနရပ္ ျပန္ႏိုင္ေရး အတြက္ ကရင္ျပည္နယ္ အတြင္း႐ွိ ေျမျမႇဳပ္ မိုင္းမ်ား ေဖာ္ထုတ္ ဖယ္႐ွင္းေပးေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔မ်ား၊ ဆက္စပ္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္လည္း ေဆြးေႏြး ညွိႏႈိင္း ျခင္းမ်ားကို Geneva Call မွ လုပ္ေဆာင္လ်က္ ႐ွိသည္ဟု ဆိုသည္။
ဒုကၡသည္မ်ား ေနရပ္ ျပန္ႏိုင္ ေရးမွာလည္း လံုျခံဳေရးအရ စိတ္ခ်ရစြာ ေနရပ္ ျပန္ႏိုင္သည့္ အေျခအေန ျဖစ္သင့္ သည္ဟု Mr. Chris Rush မွ ေျပာသည္။
၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ အတြင္းကလည္း Geneva Call မွ NMSP, KNU, KNPP, PSLF, CNF, LDU, PNLO, SSA-S, KIO အဖြဲ႕အစည္း (၉) ဖြဲ႔တို႔ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၿပီး ေျမျမႇဳပ္မိုင္း အသံုးမျပဳေရး ကိစၥ၊ စစ္ပြဲမ်ားအတြင္း ကေလးစစ္သားမ်ား အသံုးမျပဳေရးႏွင့္ ကေလးသူငယ္မ်ား အကာအကြယ္ေပးေရးကိစၥ၊ စစ္ပြဲမ်ားအတြင္း လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈ ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့သည္ဟု Geneva Call ၏ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ ႏွစ္ပတ္လည္ အစီရင္ခံစာ၌ ေဖာ္ျပထားသည္။
Geneva Call အဖြဲ႔သည္ ဆြစ္ဇာလန္ တရားဥပေဒ ေအာက္တြင္ တည္ေထာင္ထားသည့္ အစိုးရ မဟုတ္သည့္ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္း တရပ္ ျဖစ္ၿပီး ႐ံုးခ်ဳပ္မွာ ဂ်ီနီဗာ ၿမိဳ႕၌ တည္႐ွိသည္။
စံခလပူ (မဇၥ်ိမ) ။ ။ ကေလး စစ္သား အသံုးမျပဳေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အက်ယ္တဝင့္ နည္းဥပေဒမ်ားအား ပါတီဖြဲ႔စည္းပံု၌ ေရးဆြဲ ျပ႒ာန္းသြားရန္ စီစဥ္ေဆာင္႐ြက္ေနေၾကာင္း မြန္ျပည္သစ္ ပါတီ MNSP မွ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားလိုက္သည္။
ေျမျမႇဳပ္မိုင္းႏွင့္ ကေလးစစ္သား အသံုးမျပဳေရး အကူအညီေပးေနသည့္ Geneva Call မွ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိ Mr. Chris Rush ႏွင့္ မြန္ျပည္သစ္ပါတီတို႔ ႏိုဝင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔က ေတြ႔ဆံုအၿပီးတြင္
ေျပာၾကားလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
“အခု က်ေနာ္တို႔ Geneva Call နဲ႔ သေဘာတူထားတဲ့ Code of Conduct (လုပ္ေဆာင္မႈ စံသတ္မွတ္ခ်က္)မွာ ဘယ္အခ်က္ေတြဟာ ပါတီဖြဲ႔စည္းပံုနဲ႔ စစ္တပ္ဖြဲ႔စည္းပံုထဲမွာ နည္းဥပေဒအျဖစ္ ထည့္သြင္းေရးဆြဲဖို႔ကို အဆင့္ဆင့္ အစည္းအေဝးေတြ က်င္းပၿပီး သေဘာတူမႈ ရယူရမယ္။ အဲဒီေနာက္မွ ပါတီညီလာခံမွာ အတည္ျပဳဖို႔ စီစဥ္ထားပါ တယ္” ဟု မြန္ျပည္သစ္ ပါတီ ႏိုင္ငံျခားႏွင့္ မဟာမိတ္ ဆက္ဆံေရး႐ံုး တာဝန္ခံ ႏိုင္ဟံသာ ဗိုန္ခိုင္ က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ကရင္နီ တိုးတက္ေရးပါတီ (KNPP) ႏွင့္ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ တို႔သည္ Geneva Call ႏွင့္ အခ်က္ ၁၆ ခ်က္ပါ စာခၽြန္လႊာအား ၾသဂုတ္လ ၃ ရက္ေန႔က လက္မွတ္ ေရးထိုးခဲ့ၾကၿပီးျဖစ္သည္။
ကေလးစစ္သား အသံုးမျပဳေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ကိစၥရပ္ ကိုလည္း မြန္ျပည္သစ္ပါတီ ဗဟိုအလုပ္ အမႈေဆာင္မ်ားမွ အခ်ိန္ေဘာင္ခ်၍ လုပ္ေဆာင္သြားရန္ အတည္ျပဳထားၿပီး ျဖစ္၍ ထိုသို႔ နည္းဥပေဒမ်ား ထည္းသြင္းေရးဆြဲ ၿပီးစီးျခင္းႏွင့္ အတည္ျပဳႏိုင္ျခင္းတို႔မွာ ၂ဝ၁၅ ပါတီ ညီလာခံအမီ ၿပီးစီးႏိုင္ဖြယ္ ႐ွိေၾကာင္း ႏိုင္ဟံသာ ဗိုန္ခိုင္ က ေျပာသည္။
ေျမျမႇဳပ္မိုင္း အသံုးမျပဳေရး သေဘာ တူညီခ်က္ကိုမူ မြန္ျပည္သစ္ ပါတီမွ Geneva Call ႏွင့္ သေဘာတူ လက္မွတ္ ေရးထိုးဖားျခင္း မ႐ွိေပ။
“ဘယ္လို အေျခအေနပဲ ေရာက္ေရာက္ ဒီေျမျမႇဳပ္ မိုင္းေတြ ေနာက္တေခါက္ ေျမၾကီးထဲကို
ျပန္မေရာက္ေအာင္ ကာကြယ္ရပါမယ္။ ကေန႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ရ႐ွိထားၿပီးတဲ့ ေဒသေတြမွာေတာ့ ႐ွိေနၿပီးသား ေျမျမႇဳပ္ မိုင္းေတြေဖာ္ထုတ္ဖို႔ကိစၥကို အေရးတၾကီး ကိုင္တြယ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဘယ္လို ကိုင္တြယ္ၾကမလဲ ဆိုတာကေတာ့ နည္းလမ္းေတြ အမ်ားၾကီး ႐ွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အားေပးတာက အစိုးရနဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ႏွစ္ဖက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးတဲ့ အခါမွာ ဒီကိစၥကို တင္ျပဖို႔ပါ” ဟု Geneva Call မွ Mr. Chris Rush က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ျမန္မာ တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာျဖင့္ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖဲြ႔ အေတာ္မ်ားမ်ားက ေျမျမႇဳပ္ မိုင္းကို အသံုးျပဳေနၾကဆဲ ျဖစ္သည္ဟုလည္း Geneva Call မွ ခန္႔မွန္းထားသည္။
ထို႔ျပင္ ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္႐ွိ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားမွ ဒုကၡသည္မ်ား ေနရပ္ ျပန္ႏိုင္ေရး အတြက္ ကရင္ျပည္နယ္ အတြင္း႐ွိ ေျမျမႇဳပ္ မိုင္းမ်ား ေဖာ္ထုတ္ ဖယ္႐ွင္းေပးေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔မ်ား၊ ဆက္စပ္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္လည္း ေဆြးေႏြး ညွိႏႈိင္း ျခင္းမ်ားကို Geneva Call မွ လုပ္ေဆာင္လ်က္ ႐ွိသည္ဟု ဆိုသည္။
ဒုကၡသည္မ်ား ေနရပ္ ျပန္ႏိုင္ ေရးမွာလည္း လံုျခံဳေရးအရ စိတ္ခ်ရစြာ ေနရပ္ ျပန္ႏိုင္သည့္ အေျခအေန ျဖစ္သင့္ သည္ဟု Mr. Chris Rush မွ ေျပာသည္။
၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ အတြင္းကလည္း Geneva Call မွ NMSP, KNU, KNPP, PSLF, CNF, LDU, PNLO, SSA-S, KIO အဖြဲ႕အစည္း (၉) ဖြဲ႔တို႔ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၿပီး ေျမျမႇဳပ္မိုင္း အသံုးမျပဳေရး ကိစၥ၊ စစ္ပြဲမ်ားအတြင္း ကေလးစစ္သားမ်ား အသံုးမျပဳေရးႏွင့္ ကေလးသူငယ္မ်ား အကာအကြယ္ေပးေရးကိစၥ၊ စစ္ပြဲမ်ားအတြင္း လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈ ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့သည္ဟု Geneva Call ၏ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ ႏွစ္ပတ္လည္ အစီရင္ခံစာ၌ ေဖာ္ျပထားသည္။
Geneva Call အဖြဲ႔သည္ ဆြစ္ဇာလန္ တရားဥပေဒ ေအာက္တြင္ တည္ေထာင္ထားသည့္ အစိုးရ မဟုတ္သည့္ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္း တရပ္ ျဖစ္ၿပီး ႐ံုးခ်ဳပ္မွာ ဂ်ီနီဗာ ၿမိဳ႕၌ တည္႐ွိသည္။
