ေအးလဲ့| ဗုဒၶဟူးေန႔၊ ၾသဂုတ္လ ၀၃ ရက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ၂၀ နာရီ ၁၄ မိနစ္
ခ်င္းမုိင္ (မဇၩိမ) ။ ။ ရွမ္းျပည္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ျပည္သူ႔ လြတ္ေျမာက္ေရး အဖြဲ႔ (ရလလဖ) ဥကၠဌေဟာင္း ဦးေစာတာခဲလယ္သည္ ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္ေန႔ ညတြင္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕၊ ရတနာသီရိ ရပ္ကြက္ရွိ သူ၏ေနအိမ္၌ ကြယ္လြန္သြားခဲ့သည္။ ကြယ္လြန္ခ်ိန္ အသက္ ၉၅ ႏွစ္ ရွိၿပီ ျဖစ္သည္။
အသက္ ၁၆ ႏွစ္ကစ၍ တိုင္းရင္းသားအေရးအတြက္ စလုပ္ခဲ့ရာမွ မကြယ္လြန္ခင္ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္အထိ ရလလဖ အဖြဲ႔တြင္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။
“ပအို႔ပ္လူထုအတြက္ သာမကပဲ၊ ရွမ္းျပည္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု၊ လူထု အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ လက္ခံထားတယ္၊ သူ႔မွာ ရန္သူမရွိဘူး၊ အာလံုးက မိတ္ေဆြေတြပဲဆိုၿပီး သူေျပာေလ့ရွိတယ္” အတြင္းေရးမႉး လုပ္ခဲ့သူ ဗုိလ္မႉး စုိင္းလင္းထြဋ္ က ေျပာသည္။
ဦးေစာတာခဲလယ္၏ သမီးအႀကီးဆံုး ျဖစ္သူ ေနာ္ရွီးလာ က “ သူအၿမဲတမ္း ေျပာေနက် စကားကေတာ့ အလုပ္သမား၊ လယ္သမား လူတန္းစား၊ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုအတြက္ တိုက္ပြဲဝင္သြားမယ္လုိ႔ ” ဟု ေျပာသည္။
၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္အစပိုင္းတြင္ ခရစ္ယာန္ ဘာသာဝင္အျဖစ္ ႏွစ္ျခင္း ခံယူခဲ့သည့္ အတြက္ ယခု ႂကြင္းက်န္ရစ္ေသာ ႐ုပ္ကလာပ္ကို လာမည့္ ၾသဂုတ္လ ၆ ရက္၊ စေနေန႔၌ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ရွိ ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္ သုႆန္တြင္ သၿဂၤဳိလ္မည္ ျဖစ္သည္။
ပအိုဝ့္နီ အမ်ဳိးသားေရး ေခါင္းေဆာင္ တဦးဟု လူသိမ်ားသည့္ ဦးေစာတာခဲလယ္ သည္ ေတာင္ငူၿမိဳ႕နယ္၊ ေဘာဂလိ ဇာတိဖြား ကရင္လူမ်ဳိး ျဖစ္သည္။ ေမြးခ်င္း ေမာင္ႏွစ္မ ၅ ဦးအနက္၊ ညီ အငယ္ဆံုးျဖစ္သည္။
ဦးေစာတာခဲလယ္၏ အကိုမ်ားျဖစ္သူ ဦးစပါယ္ရွယ္ႏွင္ ဗိုလ္သာေမာ္စိတို႔က ေတာ္လွန္ေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး ၎အသက္ ၁၆ႏွစ္ ေက်ာ္ ရွမ္းျပည္နယ္သို႔ ေရာက္ရွိလာသည့္ေနာက္ ပအို႔ပ္ေတာ္လွန္တြင္ ပါဝင္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေနာ္ရွီးလာက ေျပာသည္။
နာမည္အရင္း ေစာတာခဲလယ္မွာ ကရင္လို အငယ္ဆုံးသားဟု အဓိပၸါယ္ရၿပီး ေတာခိုသည့္အခါ ေစာတာကလယ္ဟူ၍ အမွတ္မွား အေခၚမွားရာက ေစာတာကလယ္ဟု ေခၚတြင္လာခဲ့ေၾကာင္း ေနာ္ရွီးလာက ေျပာသည္။
တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု ေခါင္းေဆာင္ တဦး အျဖစ္ လူအမ်ား၏ ေလးစားမႈ ရရွိခဲ့ေၾကာင္းကို ဦးေစာတာခဲလယ္ႏွင့္ နီးစပ္သူ တဦးက “ ဘယ္သူနဲ႔မဆို ေပါင္းသင္း ဆက္ဆံေရး ေျပျပစ္တယ္ ” ဟု ေျပာသည္။
စစ္ေထာက္လွမ္းေရး အႀကီးအကဲေဟာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ညႊန္႔ လက္ထက္က လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔ႏွင့္ အပစ္ခတ္ ရပ္ဆဲေရး ေဆြးေႏြးစဥ္ ကာလ ဦးေစာတာခဲလယ္ႏွင့္လည္း ရင္းႏွီးခဲ့ေသာ္လည္း ထိုရင္းႏွီးမူကို ကုိယ္က်ိဳးအတြက္ အသံုးမျပဳဘဲ ႏိုင္ငံေရး ယံုၾကည္ခ်က္ျဖင့္ ရပ္တည္ခဲ့သည္ဟု ေျပာသည္။
“ ခင္ညြန္႔က သူ႔ကို ဖထီးလို႔ပဲ ေခၚတယ္၊ အစိုးရ၊ တိုင္းမႉးေခၚေတြ႔ခဲ့ရင္ စကားသိပ္မေျပာဘူး၊ စကားတလံုးထဲနဲ႔ ထိထိမိမိ ေျပာတက္လို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႕ေတြ႔ဆံုပြဲေတြမွာ သူ႔ စကားကိုပဲ ေစာင့္ၿပီး နားေထာင္ၾကတယ္” ၎က ေျပာသည္။
ရလလဖ အဖြဲ႔သည္ ၁၉၉၄ ေအာက္တိုဘာတြင္ စစ္အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲထားေသာ အဖြဲ႔ျဖစ္ၿပီး ယခင္က တပ္ဖြဲ႔ဝင္ အင္အား (၃၇ဝဝ) ေလာက္ ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ၂ဝဝ၃ တြင္ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ အျဖစ္ တာဝန္ယူေသာ ခြန္ခ်စ္ေမာင္က တပ္တြင္းမွ အစဥ္အလာ ရွိသူမ်ားကို ဖယ္ရွားခဲ့သည့္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အုပ္စုငယ္(၃) စုအျဖစ္ ကြဲထြက္သြားခဲ့သည္။
ဦးေစာတာခဲလယ္အား ဦးေအာင္ခမ္းထီမွ ကြန္ျမဴနစ္ဟု စြပ္စြဲရာက အစျပဳ၍ ပအို႔ဝ္နီ၊ ပအို႔ပ္ျဖဴ ဟူ၍ ထပ္မံ ကြဲခဲ့ၾကသည္။ ဦးေစာတာခဲလယ္ က ပအိုဝ့္နီဟူ၍ လူသိမ်ားခဲ့သည္။
ယင္းမွတဖန္ ေနာင္ေထာ္တြင္ အေျခစိုက္ေသာ ေစာတာခဲလယ္ ဦးေဆာင္ေသာ အဖြဲ႔၊ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ကမွ ျပန္လည္ ေတာခိုခဲ့ေသာ ခြန္သူရိန္ အဖြဲ႔ႏွင့္ စစ္အစိုးရထံ လံုးဝ လက္နက္ခ်သြားေသာ ခြန္ခ်စ္ေမာင္ဦး ေဆာင္ေသာအဖြဲ႔ဟူ၍ ကြဲေနသည္။
ေစာတာခဲလယ္သည္ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ မွ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္အထိ ပအို႔ပ္ ေတာ္လွန္ေရးအစ (ပအလဖ) ဌာနခြဲမႉး ၊ ၁၉၆၆ တြင္ ဒုတိယ (ပအလဖ) ဒုတိယ ေခါင္းေဆာင္၊ ယင္းေနာက္ ၁၉၈ဝ မွ ၁၉၉၄ ထိ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ျပည္သူ႔ဒီမိုကေရစီ တပ္ေပါင္း ဥကၠဌ အျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့သည္။
အသက္ရွင္စဥ္တြင္ ဇနီးျဖစ္သူ ေဒၚနန္ေအာင္ႏွင့္ သား ႏွစ္ဦး၊ သမီး ေလးဦး၊ ထြန္းကားခဲ့ၿပီး ကြယ္လြန္ခ်ိန္တြင္ သမီး သံုးဦးႏွင့္ ေျမး ၁၇ ဦးတို႔ က်န္ရစ္သည္။
ခ်င္းမုိင္ (မဇၩိမ) ။ ။ ရွမ္းျပည္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ျပည္သူ႔ လြတ္ေျမာက္ေရး အဖြဲ႔ (ရလလဖ) ဥကၠဌေဟာင္း ဦးေစာတာခဲလယ္သည္ ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္ေန႔ ညတြင္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕၊ ရတနာသီရိ ရပ္ကြက္ရွိ သူ၏ေနအိမ္၌ ကြယ္လြန္သြားခဲ့သည္။ ကြယ္လြန္ခ်ိန္ အသက္ ၉၅ ႏွစ္ ရွိၿပီ ျဖစ္သည္။
အသက္ ၁၆ ႏွစ္ကစ၍ တိုင္းရင္းသားအေရးအတြက္ စလုပ္ခဲ့ရာမွ မကြယ္လြန္ခင္ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္အထိ ရလလဖ အဖြဲ႔တြင္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။
“ပအို႔ပ္လူထုအတြက္ သာမကပဲ၊ ရွမ္းျပည္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု၊ လူထု အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ လက္ခံထားတယ္၊ သူ႔မွာ ရန္သူမရွိဘူး၊ အာလံုးက မိတ္ေဆြေတြပဲဆိုၿပီး သူေျပာေလ့ရွိတယ္” အတြင္းေရးမႉး လုပ္ခဲ့သူ ဗုိလ္မႉး စုိင္းလင္းထြဋ္ က ေျပာသည္။
ဦးေစာတာခဲလယ္၏ သမီးအႀကီးဆံုး ျဖစ္သူ ေနာ္ရွီးလာ က “ သူအၿမဲတမ္း ေျပာေနက် စကားကေတာ့ အလုပ္သမား၊ လယ္သမား လူတန္းစား၊ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုအတြက္ တိုက္ပြဲဝင္သြားမယ္လုိ႔ ” ဟု ေျပာသည္။
၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္အစပိုင္းတြင္ ခရစ္ယာန္ ဘာသာဝင္အျဖစ္ ႏွစ္ျခင္း ခံယူခဲ့သည့္ အတြက္ ယခု ႂကြင္းက်န္ရစ္ေသာ ႐ုပ္ကလာပ္ကို လာမည့္ ၾသဂုတ္လ ၆ ရက္၊ စေနေန႔၌ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ရွိ ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္ သုႆန္တြင္ သၿဂၤဳိလ္မည္ ျဖစ္သည္။
ပအိုဝ့္နီ အမ်ဳိးသားေရး ေခါင္းေဆာင္ တဦးဟု လူသိမ်ားသည့္ ဦးေစာတာခဲလယ္ သည္ ေတာင္ငူၿမိဳ႕နယ္၊ ေဘာဂလိ ဇာတိဖြား ကရင္လူမ်ဳိး ျဖစ္သည္။ ေမြးခ်င္း ေမာင္ႏွစ္မ ၅ ဦးအနက္၊ ညီ အငယ္ဆံုးျဖစ္သည္။
ဦးေစာတာခဲလယ္၏ အကိုမ်ားျဖစ္သူ ဦးစပါယ္ရွယ္ႏွင္ ဗိုလ္သာေမာ္စိတို႔က ေတာ္လွန္ေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး ၎အသက္ ၁၆ႏွစ္ ေက်ာ္ ရွမ္းျပည္နယ္သို႔ ေရာက္ရွိလာသည့္ေနာက္ ပအို႔ပ္ေတာ္လွန္တြင္ ပါဝင္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေနာ္ရွီးလာက ေျပာသည္။
နာမည္အရင္း ေစာတာခဲလယ္မွာ ကရင္လို အငယ္ဆုံးသားဟု အဓိပၸါယ္ရၿပီး ေတာခိုသည့္အခါ ေစာတာကလယ္ဟူ၍ အမွတ္မွား အေခၚမွားရာက ေစာတာကလယ္ဟု ေခၚတြင္လာခဲ့ေၾကာင္း ေနာ္ရွီးလာက ေျပာသည္။
တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု ေခါင္းေဆာင္ တဦး အျဖစ္ လူအမ်ား၏ ေလးစားမႈ ရရွိခဲ့ေၾကာင္းကို ဦးေစာတာခဲလယ္ႏွင့္ နီးစပ္သူ တဦးက “ ဘယ္သူနဲ႔မဆို ေပါင္းသင္း ဆက္ဆံေရး ေျပျပစ္တယ္ ” ဟု ေျပာသည္။
စစ္ေထာက္လွမ္းေရး အႀကီးအကဲေဟာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ညႊန္႔ လက္ထက္က လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔ႏွင့္ အပစ္ခတ္ ရပ္ဆဲေရး ေဆြးေႏြးစဥ္ ကာလ ဦးေစာတာခဲလယ္ႏွင့္လည္း ရင္းႏွီးခဲ့ေသာ္လည္း ထိုရင္းႏွီးမူကို ကုိယ္က်ိဳးအတြက္ အသံုးမျပဳဘဲ ႏိုင္ငံေရး ယံုၾကည္ခ်က္ျဖင့္ ရပ္တည္ခဲ့သည္ဟု ေျပာသည္။
“ ခင္ညြန္႔က သူ႔ကို ဖထီးလို႔ပဲ ေခၚတယ္၊ အစိုးရ၊ တိုင္းမႉးေခၚေတြ႔ခဲ့ရင္ စကားသိပ္မေျပာဘူး၊ စကားတလံုးထဲနဲ႔ ထိထိမိမိ ေျပာတက္လို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႕ေတြ႔ဆံုပြဲေတြမွာ သူ႔ စကားကိုပဲ ေစာင့္ၿပီး နားေထာင္ၾကတယ္” ၎က ေျပာသည္။
ရလလဖ အဖြဲ႔သည္ ၁၉၉၄ ေအာက္တိုဘာတြင္ စစ္အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲထားေသာ အဖြဲ႔ျဖစ္ၿပီး ယခင္က တပ္ဖြဲ႔ဝင္ အင္အား (၃၇ဝဝ) ေလာက္ ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ၂ဝဝ၃ တြင္ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ အျဖစ္ တာဝန္ယူေသာ ခြန္ခ်စ္ေမာင္က တပ္တြင္းမွ အစဥ္အလာ ရွိသူမ်ားကို ဖယ္ရွားခဲ့သည့္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အုပ္စုငယ္(၃) စုအျဖစ္ ကြဲထြက္သြားခဲ့သည္။
ဦးေစာတာခဲလယ္အား ဦးေအာင္ခမ္းထီမွ ကြန္ျမဴနစ္ဟု စြပ္စြဲရာက အစျပဳ၍ ပအို႔ဝ္နီ၊ ပအို႔ပ္ျဖဴ ဟူ၍ ထပ္မံ ကြဲခဲ့ၾကသည္။ ဦးေစာတာခဲလယ္ က ပအိုဝ့္နီဟူ၍ လူသိမ်ားခဲ့သည္။
ယင္းမွတဖန္ ေနာင္ေထာ္တြင္ အေျခစိုက္ေသာ ေစာတာခဲလယ္ ဦးေဆာင္ေသာ အဖြဲ႔၊ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ကမွ ျပန္လည္ ေတာခိုခဲ့ေသာ ခြန္သူရိန္ အဖြဲ႔ႏွင့္ စစ္အစိုးရထံ လံုးဝ လက္နက္ခ်သြားေသာ ခြန္ခ်စ္ေမာင္ဦး ေဆာင္ေသာအဖြဲ႔ဟူ၍ ကြဲေနသည္။
ေစာတာခဲလယ္သည္ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ မွ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္အထိ ပအို႔ပ္ ေတာ္လွန္ေရးအစ (ပအလဖ) ဌာနခြဲမႉး ၊ ၁၉၆၆ တြင္ ဒုတိယ (ပအလဖ) ဒုတိယ ေခါင္းေဆာင္၊ ယင္းေနာက္ ၁၉၈ဝ မွ ၁၉၉၄ ထိ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ျပည္သူ႔ဒီမိုကေရစီ တပ္ေပါင္း ဥကၠဌ အျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့သည္။
အသက္ရွင္စဥ္တြင္ ဇနီးျဖစ္သူ ေဒၚနန္ေအာင္ႏွင့္ သား ႏွစ္ဦး၊ သမီး ေလးဦး၊ ထြန္းကားခဲ့ၿပီး ကြယ္လြန္ခ်ိန္တြင္ သမီး သံုးဦးႏွင့္ ေျမး ၁၇ ဦးတို႔ က်န္ရစ္သည္။
